Cam kết mới của OPEC+

Cắt giảm bao nhiêu?

Vào tháng 12-2018, nhiều quốc gia khác nhau trong nhóm OPEC+ đã đồng ý giảm sản lượng chung 1,2 triệu thùng/ngày (mb/d) so với mức sản xuất của tháng 10-2018. Nỗ lực này đã được gia hạn vào tháng 7-2019.

Hội nghị Bộ trưởng OPEC+ lần thứ 7 được tổ chức vào ngày 6-12 tại Vienna

Vào ngày 6-12-2019, tại Hội nghị Bộ trưởng OPEC+ lần thứ 7, nhóm này lại quyết định cắt giảm thêm 503.000 b/d nguồn cung dầu để hỗ trợ giá. Chỉ riêng Arập Xêút chiếm khoảng 1/3 lượng cắt giảm thêm (-167.000 b/d), tiếp theo là Nga (-70.000 b/d) và Các Tiểu vương quốc Arập Thống nhất (-60.000 b/d).

Nhìn chung, lượng cắt giảm sản xuất của OPEC+ kể từ ngày 1-1-2020 lên tới 1,7 mb/d (so với mức của tháng 10-2018). Bộ trưởng Bộ Năng lượng Arập Xêút Abdel Aziz ben Salmane cho biết, đất nước của ông sẽ thực hiện “giảm tự nguyện bổ sung” 400.000 b/d, để nâng mức giảm của OPEC+ lên 2,1 mb/d. Arập Xêút đặc biệt quan tâm đến các biện pháp hỗ trợ giá dầu vì phiên IPO của Aramco sẽ diễn ra vào ngày 11-12-2019 trên Sàn giao dịch chứng khoán Riyadh.

Bjarne Schieldrop, nhà phân tích hàng hóa tại nhóm phân tích tài chính SEB, lưu ý rằng, sự suy giảm nguồn cung trên thị trường dầu mỏ cho đến nay chủ yếu đến từ sự suy giảm ngoài ý muốn ở Mexico, Libya, Iran và Venezuela chứ không phải từ những cam kết của OPEC+. Ông cũng nhắc lại rằng, nhiều quốc gia OPEC+ hiện nay không thể sản xuất bằng mức trần cho phép trong thỏa thuận.

Giá dầu và “mối đe dọa” từ Mỹ

Sau thỏa thuận mới của OPEC+, giá dầu thô Brent đã tăng 1,6% vào ngày 6-12-2019, đạt 64,39 USD/thùng, trong khi dầu WTI ở New York tăng 1,3%. Theo Bjarne Schieldrop, giá dầu có thể đạt gần 70 USD/thùng vào năm 2020. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng mức giá mà Arập Xêút muốn tìm kiếm là gần 85 USD/thùng, trong khi mức giá từ 65-70 USD/thùng đã có thể làm hài lòng nhiều thành viên OPEC+.

Cùng lúc đó, việc sản xuất dầu thô của Mỹ đạt mức kỷ lục 12,2 mb/d trong 3 tháng của quý III/2019 (so với mức 11 mb/d cùng kỳ năm 2018). Theo các dự báo mới nhất từ Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ, sản lượng dầu thô của Mỹ có thể tăng lên 13,3 mb/d vào năm 2020, mặc dù số lượng giếng khoan đang hoạt động có xu hướng giảm. Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) ước tính rằng, Mỹ có thể chiếm 85% mức tăng của nguồn cung dầu toàn cầu từ đây đến năm 2030, mặc dù tốc độ tăng trưởng sản xuất dầu của Mỹ đang chậm lại.

Đối mặt với mối đe dọa từ Mỹ, liệu OPEC+, nhất là Arập Xêút, sẽ buộc phải tiếp tục kiềm chế sản xuất để giữ giá dầu ở mức được coi là thỏa đáng? Thỏa thuận cắt giảm sản xuất mới của OPEC+ không đề ra thời hạn cụ thể. Các cuộc họp tiếp theo của OPEC+ được lên kế hoạch vào ngày 6-3-2020 và 10-6-2020.

Arập Xêút thâm hụt ngân sách vì giá dầu

Ngày 9-12-2019 Arập Xêút thông qua ngân sách cho năm 2020, dự báo mức thâm hụt có thể lên tới 50 tỉ USD, do mức sản xuất và giá dầu thô thấp. Nhà xuất khẩu dầu thô lớn nhất thế giới dự đoán ngân sách của năm 2020 thâm hụt 15 tỉ USD so với năm 2019, theo một tuyên bố chính thức được phát trên truyền hình nhà nước.

Riyadh cũng tuyên bố giảm chi tiêu xuống còn 272 tỉ USD, thấp hơn 7,8% so với năm 2019, theo tuyên bố được đưa ra sau cuộc họp Chính phủ do Vua Salman chủ trì.

GDP của Arập Xêút cho năm 2020 dự kiến sẽ đạt 222 tỉ USD, giảm 14,6% so với năm 2019. Theo Bộ Tài chính Arập Xêút, doanh thu từ dầu dự kiến sẽ là 136,8 tỉ USD, so với mức 160,5 tỉ USD của năm 2019. Vàng đen chiếm khoảng 2/3 GDP của Arập Xêút, quốc gia khai thác gần 10 triệu thùng dầu mỗi ngày. Bộ Tài chính nước này dự báo sẽ giảm chi tiêu cho đến năm 2022 do giá dầu thấp và tình trạng cắt giảm sản xuất.

Do phụ thuộc vào giá dầu, Arập Xêút đã đưa ra kế hoạch đa dạng hóa nền kinh tế và áp dụng một số biện pháp thắt lưng buộc bụng để điều chỉnh nền kinh tế trước bối cảnh dầu thô hạ giá và thâm hụt ngân sách. Arập Xêút đã tăng giá điện và nhiên liệu, đồng thời cũng đã quyết định bán cổ phần của Aramco, công ty sản xuất khoảng 10% lượng dầu của thế giới.

Nhưng giá dầu giảm đã tác động mạnh đến nền kinh tế quốc gia này. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cho biết, tỷ lệ thất nghiệp ở Arập Xêút hiện là 12,5% và việc tạo ra 1 triệu việc làm mới là cần thiết trong 5 năm tới.

S.Phương