Nông dân Nigeria giành chiến thắng trong trận chiến pháp lý quan trọng với Shell
 |
Năm 2008, nhờ có sự hỗ trợ của tổ chức Friends of the Earth, 4 nông dân Nigeria đã khởi kiện lên toà án Hà lan, yêu cầu Shell trả tiền cho các công việc dọn dẹp chất thải gây ô nhiễm và bồi thường tài chính cho họ.
Năm 2015, Toà phúc thẩm tuyên bố toà án Hà Lan có thẩm quyền thụ lý đơn kiện, đảo ngược phán quyết trước đó, theo đó, công ty mẹ của Shell, có trụ sở chính tại Haye, không thể chịu trách nhiệm về các sơ xuất rò rỉ dầu có thể có của công ty con ở Nigeria. Các nguyên đơn, hai trong số đó đã qua đời trong quá trình kiện tụng, yêu cầu Shell làm sạch dầu tràn ở các làng Oroma, Goi và Ikot Ada Udo ở đồng bằng sông Niger.
Chiến thắng của các nông dân Nigeria có thể tạo tiền lệ về vấn đề trách nhiệm với môi trường. Chiến thắng này báo hiệu một kỷ nguyên mới, khi mà các công ty đa quốc gia lớn như Shell buộc phải vận hành theo luật pháp và sẽ phải chịu trách nhiệm về những hậu quả từ hoạt động của họ. Chi nhánh Milieu de fensie của tổ chức Friends of the Earth rất vui vì quyết định này « Cho đến gần đây, tại những nước đang phát triển, các công ty đa quốc gia có thể hoạt động mà không phải chịu sự trừng phạt nào (…) và bây giờ, điều đó đã thay đổi » Donald Pols – giám đốc tổ chức nêu ý kiến.
Ngành tư pháp Hà Lan cho biết khoản tiền bồi thường sẽ được định rõ vào vài ngày tới. Công ty con có trụ sở ở Nigeria của Shell bác bỏ thẩm quyền của The Hague và tiếp tục cáo buộc nguyên đơn đang ngầm phá hoại. Trên thực tế, toà phúc thẩm ước tính cần phải có thêm thời gian để ra quyết định về vụ việc tại làng Ikot Ada Udo, chứng minh dấu vết rò rỉ là do phá hoại. Nhưng việc Shell có phải chịu trách nhiệm về sự cố rò rỉ và dọn dẹp chất thải hay không vẫn còn là một dấu chấm hỏi.
Vụ kiện tụng đã thành công một phần, gã khổng lồ dầu mỏ vẫn còn phải đưa ra lời giải thích về hành động của mình trong một vụ việc khác dưới chế độ quân sự những năm 1990, liên quan đến việc bắt giam chồng của 4 goá phụ người Nigeria khi những người bị bắt này cố gắng ngăn cản việc khai thác dầu mỏ trong cộng đồng Ogoni ở phía Đông nam của đất nước.
Nh.Thạch
AFP
