Westwood Global Energy dự báo về triển vọng thị trường giàn khoan dầu khí ngoài khơi năm 2024

Liệu xu hướng này có tiếp tục xảy ra trong năm 2024 hay không? Westwood Global Energy, một công ty tư vấn và nghiên cứu thị trường năng lượng đóng trụ sở ở thủ đô London (Vương quốc Anh), đã đưa ra ba dự đoán hàng đầu cho năm tới, cho thấy rằng việc tăng cường sử dụng hơn nữa và sự gia tăng giá thuê ngày vận hành cố định đối với các giàn khoan dầu khí ngoài khơi sắp xảy ra.

Theo bà Teresa Wilkie, Giám đốc Nghiên cứu của Westwood – RigLogix, năm 2023 đã mang lại mức tăng thêm 3% trong việc vận hành giàn khoan trên thị trường toàn cầu so với năm 2022 khi nhu cầu tăng thêm 29 giàn khoan, thời hạn hợp đồng trung bình tăng 7%, cộng thêm 16 lần tái kích hoạt và giao hàng tàu khoan đóng mới cùng với chi phí vận hành giàn khoan nổi mỗi ngày vượt quá cái gọi là mốc “kỳ diệu” 500.000 USD. Điều gì sẽ xảy ra trong năm 2024 đối với thị trường giàn khoan dầu khí ngoài khơi?

1. Khả năng sẵn sàng hơn chỉ trong nửa đầu năm (1H2024) nhưng mức sử dụng tổng thể sẽ tiếp tục tăng trưởng trong tương lai

Bà Wilkie đã phác thảo triển vọng tổng thể theo nghiên cứu của Westwood – RigLogix đối với thị trường giàn khoan dầu khí ngoài khơi vẫn rất lạc quan, mặc dù có tiềm năng cung cấp giàn khoan sẵn có nhiều hơn trong nửa đầu năm 2024. Ngoài nguồn cung khá dồi dào hiện tại và không có sự bổ sung nào trong tương lai, bao gồm 27 giàn khoan tự nâng, 04 tàu khoan nổi và 08 tàu khoan bán chìm, trong đó có 18 tàu khoan tự nâng, 03 tàu khoan nổi và 05 tàu khoan ​​bán chìm khác hiện đang hoạt động và chuẩn bị kết thúc hợp đồng cho thuê vào Q1/2024 song những số liệu này không bao gồm các giàn khoan đã có hợp đồng tùy chọn sẵn có.

Khi đề cập đến tàu khoan bán chìm ở Vương quốc Anh và Na Uy, công việc tiến hành khoan thăm dò dầu khí ngoài khơi trong giai đoạn mùa đông đang có xu hướng chậm dần lại do các nhà khai thác cố gắng tránh thời gian ngừng hoạt động liên quan đến thời tiết giá lạnh, bà Wilkie đã lưu ý các tàu khoan loại này cũng đang cho thấy nhiều tiềm năng sẵn sàng hơn so với mức kỷ lục như đã được ghi nhận kể từ tháng 9/2021 cho tới nay, đồng thời cho rằng có khả năng là hầu hết, nếu không phải tất cả, các tàu khoan bán chìm sắp sẵn sàng hoạt động này đang được đấu thầu để có những cơ hội mới và một số có thể sắp đạt được các thỏa thuận mới thời gian tới.

Trong phân khúc giàn khoan tự nâng, nghiên cứu của Westwood – RigLogix cho thấy phần lớn các giàn khoan sắp sẵn sàng hoạt động đều nằm ở Mexico, khu vực Trung Đông hoặc khu vực Đông Nam Á và một số giàn khoan khác thì có thể sẽ được gia hạn hợp đồng với các nhà khai thác hiện tại. Nhìn chung, đây dự kiến ​​sẽ là một biến động ngắn hạn cho đến khi các nhà khai thác củng cố ngân sách và kế hoạch khoan năm 2024.

Hiện nhiều công ty đang đưa ra các cam kết lớn hơn đối với các hợp đồng cho thuê giàn khoan với thời hạn dài hơn, dẫn đến việc có thể mất nhiều thời gian hơn để lựa chọn giàn khoan phù hợp nhất và thực hiện ký kết thỏa thuận. Hiện tại, Westwood – RigLogix ghi nhận tổng cộng có tới 22 cuộc đấu thầu, tiền đấu thầu hoặc đàm phán trực tiếp trên thị trường vào ngày bắt đầu của năm 2024 với thời hạn thuê chắc chắn từ hai đến năm năm và nhiều cuộc thương thảo trong số này đi kèm với nhiều lựa chọn đối với họ hơn trong nhiều năm tới.

Bà Wilkie giải thích rằng con số trên đã tăng lên 46 hợp đồng thuê giàn khoan, trong đó một số hợp đồng có thể kéo dài tới 10 năm nếu tính cả những hợp đồng có ngày bắt đầu thuê vào năm 2025 và 2026. Westwood – RigLogix còn dự báo nhu cầu và mức sử dụng sẽ tiếp tục tăng trưởng vào năm 2024 với thị trường Ấn Độ, các khu vực Đông Nam Á, Nam Mỹ và Tây Phi, tất cả đều được kỳ vọng là động lực quan trọng thúc đẩy việc mở rộng hơn nữa, dẫn đến tăng trưởng nhu cầu thuê lên tới 36 giàn khoan so với cùng kỳ năm trước và mức sử dụng chúng trên thị trường toàn cầu tăng 3%.

2. Nguồn cung tăng nhiều hơn kết hợp với sự suy giảm trong khi nhu cầu đóng mới vẫn tăng

Tuy vậy, Westwood – RigLogix tỏ ra không kỳ vọng vào một làn sóng đơn đặt hàng đóng giàn khoan mới trong năm 2024 do các nhà vận hành khoan tiếp tục tập trung vào sự siết chặt tài chính song nguồn cung bổ sung có thể sẽ được tái lập thông qua việc tái kích hoạt lại và bàn giao giàn khoan đóng mới, điều này sẽ đem lại một lựa chọn mang tính thực tế hơn về mặt kinh tế trong ngắn hạn. Sự gia tăng nhu cầu dự kiến ​​và mặc dù kỳ vọng về tính khả dụng cao hơn trong nửa đầu năm 2024 song hiệu suất sử dụng trên thị trường được dự báo sẽ đạt tới 96%, dẫn đến việc lựa chọn giàn khoan cho các giao dịch mới sẽ bị hạn chế.

Bà Wilkie còn chỉ ra rằng điều này có thể dẫn đến nhiều hoạt động cho thuê lại hơn và/hoặc có thể gây chậm trễ cho các dự án đã lên kế hoạch nếu các đơn vị bổ sung không được đưa thêm vào nguồn cung đang hoạt động. Số lượng kích hoạt lại và giao tàu khoan mới đã giảm tới 64% trong năm nay so với mức năm 2022, chủ yếu là do các công ty dầu mỏ quốc gia (NOC) ở khu vực Trung Đông đã bão hòa nhu cầu giàn khoan tự nâng trong thời gian ngắn sau một loạt hợp đồng được ký kết như một phần của nỗ lực tăng cường nguồn cung và sản xuất trong nước.

Hơn nữa, mặc dù số lượng giàn khoan nổi hoạt động trở lại và giao hàng giảm so với cùng kỳ năm trước song điều này chủ yếu là do hãng Petrobras (Brazil) cắt giảm 50% hoạt động trao thưởng sau một loạt giao dịch dài hạn được thực hiện vào năm 2022. Xu hướng này dự kiến ​​​​sẽ diễn ra trong ngắn hạn tuy đã tồn tại với hãng Petrobras trên thị trường cho một số cuộc đấu thầu “thả nổi” (thông báo công chúng và trải qua nhiều bước chi tiết và tỉ mỉ từ khâu nộp hồ sơ dự thầu đến trao thầu) dài hạn sẽ đem lại thêm ba đến bốn giàn khoan nữa trên danh mục đầu tư của họ.

Trong khi đó, bà Wilkie nhấn mạnh rằng các hãng dầu khí (ONGC) có thể phải cần thêm 06 giàn khoan tự nâng nữa vào năm tới, và hoạt động giàn khoan tự nâng được dự đoán sẽ gia tăng ở khu vực Đông Nam Á cùng với nhu cầu giàn khoan nổi ở khu vực Tây Phi. Westwood – RigLogix còn nhấn mạnh rằng các công ty như nhà thầu khoan ngoài khơi Valaris (Houston, tiểu bang Texas) và Borr Drilling (Hamilton, Bermuada) đã công bố kế hoạch tiếp nhận các giàn khoan đóng mới mà một số giàn khoan trong số đó đã bị trì hoãn nằm tại nhà máy đóng tàu trong một thập kỷ.

Với ưu tiên hàng đầu này, bà Wilkie dự báo rằng các tàu khoan nổi đóng mới và những tài sản khác còn bị mắc kẹt tại nhà máy đóng tàu có thể tiếp tục được săn đón nhiều trong năm tới do chúng được trang bị tầm cỡ công nghệ cao và hiện đại song vẫn còn tới 16 giàn khoan tự nâng, 05 tàu khoan bán chìm và 11 tàu khoan nổi còn nằm tại các nhà máy đóng tàu mà chưa có hợp đồng thuê cụ thể nào được ký kết. Cụ thể, có tổng cộng 86 giàn khoan đang nằm bẹp (cold stacked rigs: dạng bị “lưu kho bãi”) tại bến cảng, nhà máy đóng tàu, trong đó có 39 giàn khoan đã ngừng hoạt động trên 5 năm và chỉ có 08 giàn khoan được thực hiện kiểm tra định kỳ đặc biệt (special periodic survey-SPS) 5 năm và 40 giàn khoan khác thì đã trên 40 tuổi.

Dựa trên phân tích của Westwood – RigLogix thì chỉ có khoảng 14 giàn khoan tự nâng, 12 tàu khoan nổi và 12 tàu bán chìm có thể trở thành ứng cử viên cho việc tái hoạt động nhưng do lạm phát tăng và hạn chế về chuỗi cung ứng nên đã khiến thời gian đóng tàu kéo dài hơn và chi phí cao hơn liên quan đến việc khởi động lại giàn khoan, do đó, đây không phải là một giải pháp khả thi hay khắc phục một cách dễ dàng hoặc nhanh chóng các vấn đề liên quan đến nguồn cung.

Do chỉ có 02 giàn khoan tự nâng bị loại khỏi thị trường nên năm 2023 đã ghi nhận mức tiêu hao thấp hơn. Westwood – RigLogix đã ghi nhận điều này cũng có thể sẽ tiếp tục diễn ra trong năm 2024 khi các chủ giàn khoan giữ lại các thiết bị cũ hơn với hy vọng cuối cùng chúng có thể được đưa trở lại hoạt động, đặc biệt là vì có rất ít hoặc không có giàn khoan mới nào được đóng mới.

3. Điều chỉnh giá vận hành theo ngày trên thị trường mặc dù tất cả các thiết bị khoan nổi không có khả năng cán mốc 500.000 USD

Bà Wilkie nhấn mạnh năm 2023 đã được ghi nhận chi phí vận hành giàn khoan theo ngày liên tục tăng đối với giàn khoan tự nâng, tàu khoan bán chìm và tàu khoan nổi mà với hai loại khoan nổi sau đã chứng kiến ​​ chi phí vận hành theo ngày, không bao gồm các dịch vụ bổ sung như kiểm soát áp lực khoan (managed pressure drilling-MPD) hoặc vận chuyển hay dịch vụ khác thì đã có chi phí vận hành bằng hoặc trên 500.000 USD mỗi chiếc mỗi ngày. Tuy nhiên, Bà Wilkie tin chắc rằng đây khó có thể trở thành chi phí vận hành tiêu chuẩn đối với các hợp đồng vận hành giàn khoan dài hạn bắt đầu từ năm 2024.

Trong khi phần lớn các hợp đồng ký kết vào năm 2023 với mức chi phí vận hành theo ngày giảm từ 480.000 USD đến 500.000 USD đối với các giao dịch tương đối ngắn hạn, chẳng hạn như một đến hai giếng khoan hoặc từ 30 ngày đến 200 ngày hoặc những giao dịch không bắt đầu cho đến năm 2025 trở đi, Westwood – RigLogix kỳ vọng sự khác biệt liên tục về mức chi phí vận hành mỗi ngày thả nổi vào năm 2024 với một số giao dịch dài hạn vẫn có thể được ấn định ở mức từ trung bình đến cao 300.000 USD cũng như các giao dịch ngắn hạn sẽ vượt xa những chi phí hàng đầu đã được chứng kiến ​​vào năm ngoái.

Trong khi phân khúc giàn khoan tự nâng đã chứng kiến ​​một hợp đồng cố định với mức chi phí là 180.000 USD mỗi ngày vận hành (operating dayrate) ở dự án ngoài khơi Australia và hai hợp đồng cố định với mức giá hơn 165.000 USD mỗi ngày vận hành ở khu vực Đông Nam Á, Westwood – RigLogix dự báo sẽ có nhiều mức chi phí theo chiều hướng đi lên hơn vào năm 2024 phù hợp với thị trường thắt chặt như đã được dự báo song có thể sẽ tiếp tục có nhiều mức giá dựa trên thời hạn, vị trí và thông số kỹ thuật của giàn khoan.

“Cuối cùng, với sự cân bằng cung/cầu ngày càng siết chặt, việc tái kích hoạt tốn kém và tính kinh tế xây dựng mới cũng như áp lực lạm phát, Westwood – RigLogix dự báo ​​mức chi phí vận hành giàn khoan theo ngày sẽ tiếp tục quỹ đạo đi lên cao hơn trong năm 2024 trên diện rộng. Trên cơ sở nghiên cứu đó, Westwood – RigLogix dự báo các nhà khai thác sẽ tiếp tục “đóng băng” các giàn khoan sớm hơn cho các hợp đồng của họ nhằm đảm bảo có được tài sản phù hợp ở mức giá thấp nhất có thể,” bà Wilkie kết luận./.

Tuấn Hùng

Offshore