Venezuela yêu cầu thông tin chi tiết về hoạt động thăm dò của Exxon

Ảnh minh họa

Venezuela đã chính thức yêu cầu Trinidad và Tobago cung cấp thông tin chi tiết về các thử nghiệm thực địa đầu tiên do Exxon Mobil lên kế hoạch thực hiện tại một lô thăm dò nước siêu sâu mới được cấp phép, nằm gần ranh giới hàng hải giữa hai quốc gia, ba nguồn tin riêng biệt và một công hàm ngoại giao mà Reuters thu thập được cho biết.

Lô thăm dò này, được trao cho Exxon vào đầu năm nay, nằm ở vùng biển siêu sâu ngoài khơi bờ đông của Trinidad và giáp ranh giới hàng hải với Venezuela. Khu vực này cũng nằm ở phía tây bắc của lô Stabroek giàu tiềm năng mà Exxon đang khai thác tại Guyana. Theo Điều 8 của hiệp ước phân định ranh giới giữa hai nước, mỗi bên phải thông báo cho bên kia về mọi hoạt động thăm dò được tiến hành trong phạm vi 500 m tính từ đường biên giới. Đây chính là căn cứ mà Venezuela viện dẫn trong yêu cầu cung cấp thông tin.

Phía Trinidad đã bày tỏ thiện chí chia sẻ kế hoạch khảo sát địa chấn dự kiến cho năm tới, nhưng từ chối tiết lộ kế hoạch vận hành chi tiết, với lý do các điều khoản bảo mật không cho phép công bố dữ liệu cụ thể liên quan đến "Lô TTUD 1". Một bản ghi nhớ của chính phủ mà Reuters trích dẫn nêu rõ: "Chính phủ Trinidad và Tobago bị ràng buộc bởi các điều khoản bảo mật. Thông tin cụ thể và chi tiết không thể được tiết lộ".

Đáng chú ý, yêu cầu này của Venezuela được đưa ra ngay sau khi nước này đình chỉ một thỏa thuận hợp tác năng lượng quy mô lớn với Trinidad, do lập trường của Trinidad ủng hộ Mỹ. Hàm ý đe dọa đến biên giới hàng hải của Trinidad và Tobago được xem là một phần trong cách tiếp cận rộng hơn của Venezuela đối với các dự án năng lượng tại các nước láng giềng - nổi bật nhất là căng thẳng kéo dài với Guyana.

Đối với Exxon, thỏa thuận này đánh dấu sự trở lại vùng biển của Trinidad và Tobago sau hơn hai thập kỷ vắng bóng. Chính phủ Trinidad gần đây đã thương thảo để cấp phép một lô nước siêu sâu có độ sâu từ 2.000 đến 3.000 m, được đánh giá có đặc điểm tương đồng với bồn trũng Stabroek của Guyana. Theo các nguồn trong ngành, lô này có thể cần triển khai khảo sát địa chấn và khoan các giếng thăm dò, đồng thời có khả năng thu hút đầu tư hàng tỷ USd nếu phát hiện thương mại được xác nhận.

Từ góc nhìn của ngành năng lượng, yêu cầu của Venezuela đã khiến dự án vốn được xem là cơ hội tiềm năng trong lĩnh vực nước sâu trở nên phức tạp hơn. Một mặt, vị trí gần khu vực Stabroek đã được chứng minh mang lại lợi thế địa chất rõ ràng; mặt khác, yếu tố chính trị - biên giới khiến dự án có nguy cơ đối mặt với căng thẳng ngoại giao, chậm trễ thủ tục, thậm chí là các lệnh ngăn chặn đơn phương nếu phát hiện dầu khí trùng ranh hoặc làm phát sinh tranh chấp về chủ quyền, quyền lợi khai thác hay đường vận chuyển.

Đối với Exxon, việc cân bằng giữa thách thức kỹ thuật và rủi ro địa chính trị hứa hẹn sẽ là một nhiệm vụ khó khăn. Còn với Trinidad, chính phủ nước này phải dung hòa giữa mong muốn thu hút đầu tư khai thác nước sâu và yêu cầu duy trì ổn định khu vực cũng như tuân thủ các nghĩa vụ trong hiệp ước song phương.

Bình An