Tương lai nào cho công nghệ lò phản ứng hạt nhân nhỏ của Mỹ?

Việc xây dựng lò phản ứng của công ty NuScale ở Idaho đã bị huỷ bỏ. Ảnh Reuters

Cuối năm 2023 là khoảng thời gian tồi tệ đối với SMR (lò phản ứng mô-đun nhỏ), do việc xây dựng lò phản ứng của công ty NuScale ở Idaho đã bị huỷ bỏ. Đây là dạng lò phản ứng hạt nhân thế hệ mới được coi là tương lai của ngành năng lượng hạt nhân.

Dự án này đã được xem xét kỹ lưỡng hơn vì SMR là dự án duy nhất được Ủy ban Điều tiết Hạt nhân Mỹ (NRC) phê duyệt.

Việc một số thành viên từ bỏ và kinh phí đội lên, tăng từ 5,3 lên 9,3 tỷ đô la, bắt nguồn từ lý do cơ sở hạ tầng.

"Sự sụp đổ của dự án NuScale báo trước sự kết thúc của SMR”, M.V Ramana, giáo sư tại Đại học British Columbia (UBC) Canada, chuyên gia về an ninh năng lượng, chia sẻ trong một bài báo trên web Utility Dive.

"Thật dễ dàng để tập trung vào những điều tiêu cực nhưng cũng có nhiều diễn biến tích cực" trong những tháng gần đây, theo Mason Lester, chuyên gia phân tích dữ liệu tại S&P Global Commodity Insights.

Ông đề cập đến nhà máy Darlington, ở Ontario (Canada), vẫn đang đi đúng hướng và hoàn thành sớm nhất ở Bắc Mỹ. Dự kiến ​​vào năm 2029, nhà máy này sẽ vận hành các lò phản ứng BWRX-300 từ công ty liên doanh GE Hitachi.

Nhà điều hành của Ontario Power Generation (OPG) chia sẻ với AFP: "Nếu được các cơ quan quản lý bật đèn xanh, việc xây dựng lò hạt nhân sẽ bắt đầu vào năm 2025”.

Cơ quan Quản lý Thung lũng Tennessee (TVA), cơ quan liên bang cung cấp điện cho một số khu vực ở miền Nam nước Mỹ, cũng đã đầu tư để phát triển lò BWRX-300.

NuScale "chỉ là một dự án" trong số những dự án khác, ông John Kotek tổ chức chuyên gia của Viện Năng lượng Hạt nhân nhấn mạnh. Đối với ông, "vấn đề không phải là chi phí ban đầu của dự án mà là rủi ro tăng cao”.

Ông nói, để tránh gây thêm thất vọng, "chúng tôi đang làm việc với các vị lãnh đạo để tìm cách giảm thiểu rủi ro nhằm giúp vượt qua khó khăn ban đầu để có thể xây dựng những mô hình đầu tiên”.

Tiêu chuẩn hoá

"Thép đang tăng giá, tương tự giá uranium và nhân công cũng đang tăng", ghi nhận của bà Marcia Burkey, Giám đốc tài chính của công ty khởi nghiệp TerraPower. Công ty dự kiến sẽ xây dựng một lò phản ứng hạt nhân vào tháng 6 trong một nhà máy điện than đã hết hạn ở Kemmerer (Wyoming).

“Do đó, tôi có thể hiểu vì sao mọi người sẽ nói: điều này lại xảy ra với năng lượng hạt nhân”, bà nói thêm.

"Nhưng chúng tôi quyết tâm hơn bao giờ hết và cũng hy vọng rằng sự đổi mới sẽ cho phép chúng tôi phát triển nhanh hơn” từ đó giảm bớt các chi phí.

TerraPower cũng là đối tác của GE Hitachi và công ty này được hỗ trợ bởi một nhóm các nhà đầu tư, trong đó có Bill Gates. Công ty này phát triển dựa vào công nghệ muối nóng chảy, không yêu cầu vách ngăn truyền thống, đòi hỏi ít vật liệu và nhân công hơn, theo bà Marcia Burkey chia sẻ.

Theo bà, SMR muốn phá vỡ ngành công nghiệp hạt nhân truyền thống của Mỹ, mặc dù nước này chưa bao giờ sản xuất được các lò phản ứng hàng loạt, không giống như Pháp.

Bà Burkey khẳng định: “Để giảm chi phí một cách nhanh chóng, chúng ta phải tiêu chuẩn hóa”.

Natrium của TerraPower hay MMR (Lò phản ứng vi mô-đun) của một công ty mới khác, Tập đoàn hạt nhân siêu an toàn (USNC), được thiết kế để xây dựng trên dây chuyền lắp ráp.

Do đó, USNC đang tính đến việc sản xuất 10 khẩu MMR mỗi năm tại nhà máy của mình ở Gadsden (Alabama), dự kiến ​​đi vào hoạt động vào năm 2027.

Theo ông Sylvain Cognet-Dauphin của công ty S&P Global Insights, dù cả Trung Quốc và Nga đều sở hữu lò SMR đang hoạt động thì Mỹ vẫn sẽ ở vị thế tốt hơn châu Âu trong cuộc đua này.

Ông nói: “Các cuộc thảo luận đang diễn ra và các dự án đã được đề xuất, nhưng không có gì tiến bộ như OPG, TVA (các nhà cung cấp điện) hoặc những dự án khác” ở Bắc Mỹ.

Về mặt pháp lý, vào cuối tháng 2/2024, Hạ viện Mỹ đã thông qua một văn bản đẩy nhanh việc xem xét các đơn xin phê duyệt SMR.

Mason Lester nhận xét: “Đây là bước tiến lớn” hướng tới việc vận hành các lò phản ứng hạt nhân nhỏ. Và, bất chấp sự từ bỏ của các cộng sự trong dự án NuScale, nhu cầu vẫn đang dần xuất hiện.

Vào giữa tháng 3/2024, Google, Microsoft và công ty thép Nucor đã đưa ra tuyên bố chung trong việc mua năng lượng tái tạo, đặc biệt đề cập đến công nghệ hạt nhân thế hệ mới.

Về phần mình, nhà cung cấp năng lượng PacifiCorp đang nghiên cứu việc tích hợp một số Natrium vào mạng lưới của mình.

Ông Sylvain Cognet-Dauphin nói: "Dù nhận được sự quan tâm nhưng khi nào dự án này chưa thành hiện thực thì nó vẫn còn tồn tại khó khăn. (...) Chúng tôi phải chứng minh sự vận hành của nó là khả thi".

Mỹ đề xuất xây chuỗi lò phản ứng hạt nhân nhỏ cho Thái Lan

Nh.Thạch

AFP