Thông điệp của Tổng thống Putin, tân Thủ tướng Mishustin và ảnh hưởng đối với ngành dầu khí trong tương lai

17:07 | 17/01/2020

|
(PetroTimes) - Ngày 15/01/2020 Tổng thống Vladimir Putin đã gửi thông điệp thường niên tới Quốc hội Liên bang, trong đó nêu bật các nội dung:    
thong diep cua tong thong putin tan thu tuong mishustin va anh huong doi voi nganh dau khi trong tuong lai
Tổng thống Vladimir Putin đọc Thông điệp Liên bang trước Duma quốc gia Nga

An sinh xã hội – tăng trưởng dân số, giảm nghèo, tăng thu nhập của người dân, trợ cấp xã hội và các chương trình quốc gia chưa được triển khai đúng tiến độ;

Tốc độ tăng trưởng kinh tế chưa cao, cần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - đầu tư công;

Cải cách Hiến pháp theo hướng phân định lại cán cân trong hệ thống quyền lực nhà nước.

Ngay sau buổi phát biểu của Tổng thống, toàn bộ nội các chính phủ ông Dmitry Medvedev đã đệ đơn từ chức và được Putin chấp thuận với lý do mở đường cho cải cách Hiến pháp. Tuy nhiên, theo các nhà phân tích chính trị, lý do này không mấy thuyết phục. Nguyên nhân chính cho sự ra đi của nội các Thủ tướng Medvedev có thể như sau:

  1. Liên quan đến kinh tế: Putin không hài lòng với kết quả triển khai các dự án quốc gia của chính phủ và không đạt được các mục tiêu quốc gia đã đề ra. Hầu hết các chỉ số kinh tế - xã hội như: tăng trưởng GDP, tăng trưởng dân số, mức sống của người dân, chất lượng dịch vu y tế - giáo dục đều không đạt yêu cầu;
  2. Đã qua thời kỳ kinh tế Nga phải thắt lưng buộc bụng nhằm đối phó với các lệnh cấm vận của Mỹ và EU, số tiền Quỹ phúc lợi quốc gia tích lũy đã lên tới hơn 110 tỷ USD, vượt xa con số 7% GDP quy định, ngoài ra, thặng dư ngân sách Liên bang năm 2019 lên tới con số kỷ lục 16 tỷ USD chủ yếu do chính phủ ông Medvedev chưa thể giải ngân hiệu quả. Thời gian tới, ưu tiên hàng đầu của đất nước là tăng trưởng kinh tế, nâng chất lượng sống của người dân.
  3. Liên quan đến chính trị: chuẩn bị cho sự chuyển giao quyền lực năm 2024, ông Medvedev đã được bổ nhiệm làm Phó chủ tịch Hội đồng bảo an nhà nước – phụ trách các vấn đề quốc phòng và an ninh. Theo các nhà phân tích, đây cũng chỉ là vị trí tạm thời, Medvedev sẽ luân chuyển sang Tòa án Hiến pháp hoặc Hội đồng nhà nước. Theo mô hình cải cách Hiến pháp được nêu trong thông điệp Liên bang, vai trò của Hội đồng nhà nước sẽ được quy định cụ thể theo hướng tăng cường vai trò của nó trong tương lai, khi Putin rời ghế Tổng thống và giữ chức Chủ tịch Hội đồng này.

Duma Quốc gia ngày 16/01 đã phê chuẩn ông M. Mishutstin (người đứng đầu Cơ quan thuế Liên bang) với số phiếu trên 85%. Cùng ngày, Tổng thống Putin đã ký quyết định bổ nhiệm Ông Mishutstin làm tân Thủ tướng Liên bang. Ông Mishutstin là dân công nghệ, đã từng làm kinh doanh 2 năm, được cho là sẽ thừa hành tốt các nhiệm vụ được giao phó trong thời gian thử thách từ nay đến năm 2024.

thong diep cua tong thong putin tan thu tuong mishustin va anh huong doi voi nganh dau khi trong tuong lai
Thủ tướng LB Nga Mikhail Mishustin

Trong thời gian Mishutstin lãnh đạo Cơ quan thuế Liên bang (FNS) từ năm 2008, ông đã thay đổi hoàn tòan cách tiếp cận vấn đề thu thuế - bắt đầu từ việc chuyển đổi mô hình cung cấp dịch vụ khai báo – nộp thuế trọn gói dựa trên nền tảng công nghệ thông tin. Hàng loạt các hệ thống công nghệ thông tin đã được đưa vào hoạt động nhằm nâng cao khả năng quản trị thuế, khả năng phân tích rủi ro gian lận thuế của FNS, một trong số đó là hệ thống tự động kiểm tra thuế. Sau khi hệ thống đi vào hoạt động từ năm 2016, số thuế GTGT nộp ngân sách hàng năm tăng trên 600 tỷ rúp (10 tỷ USD), số lượng “công ty ma” giảm hơn 9 lần từ 2 triệu xuống còn 200 nghìn đơn vị. Nhìn chung, từ năm 2015 tăng với tốc độ tăng trưởng GDP trung bình của Nga chỉ khoảng 1,2%, nguồn thu từ thuế vào ngân sách đã tăng gần 70% (loại trừ lạm phát là khoảng 39,6%).

Chương trình hành động của Thủ tướng chính phủ mới bao gồm những điểm chính sau:

  1. Chú trọng đến chất lượng cuộc sống, mức thu nhập của gia đình và trẻ em trong xã hội;
  2. Nâng cao chất lượng quản lý;
  3. Nâng cao thu nhập cho người dân;
  4. Cải thiện môi trường kinh doanh - khôi phục lại niềm tin đã mất giữa doanh nghiệp và chính phủ, cần lắng nghe và tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp;
  5. Nâng cao hiệu quả chi tiêu ngân sách, duy trì lạm phát ở mức 4%/năm, tìm kiếm nguồn lực tiềm năng để thực hiện các dự án quốc gia;
  6. Khuyến khích quá trình số hóa nền kinh tế;
  7. Tiếp tục đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng nông nghiệp, hướng tới tăng xuất khẩu các sản phẩm nông nghiệp;
  8. Phát triển hệ thống giao thông, đặc biệt là đường bộ nhằm tiến tới loại bỏ hoàn toàn "các hạn chế về cơ sở hạ tầng" cản trở sự phát triển các vùng trên cả nước từ nguồn Quỹ phúc lợi quốc gia.

Theo nhận định của các nhà nghiên cứu, trong thời gian gần tới nhân sự chủ chốt trong nội các cũng như các chính sách lớn của chính phủ vẫn sẽ do Tổng thống Putin quyết định, tân Thủ tướng chỉ là người thừa hành. Minh chứng là phó Thủ tướng thứ nhất có thể sẽ được bổ nhiệm là ông A. Belousov (trợ lý Putin trong lĩnh vực kinh tế từ năm 2013). Do vậy, những cải cách thuế (quá trình hoán đổi thuế suất trong ngành dầu khí) vẫn sẽ được triển khai bình thường. Tuy nhiên, cần lưu ý hai điểm sau:

Thứ nhất, Tổng thống Putin đã yêu cầu sửa đổi Hiến pháp để các hiệp định quốc tế, các quy ước, thỏa thuận quốc tế sẽ chỉ có hiệu lực ở Nga trong chừng mực không mâu thuẫn với Hiến pháp LB Nga. Điều này được hiểu là bất cứ điều khoản luật/thỏa thuận quốc tế nào ảnh hưởng đến lợi ích quốc gia của Nga sẽ không có hiệu lực;

Thứ hai, Tân Thủ tướng là người hiểu rất rõ về hiệu quả/giảm nguồn thu ngân sách từ các ưu đãi thuế, do vậy, việc cấp mới ưu đãi thuế, đặc biệt là cho các dự án dầu khí sẽ khó lobby hơn nhiều. Mặt khác, ông Mishustin sẽ tập trung vào tăng trưởng kinh tế - thông qua tăng chi tiêu công, đầu tư hạ tầng, đẩy nhanh phân phối phúc lợi xã hội dẫn đến cần tăng nguồn thu ngân sách bằng cách tăng cường hiệu quả quản trị thu thuế, cũng như một số chính sách đột phá trong lĩnh vực thuế/tài chính được đưa vào áp dụng thí điểm.

Theo nguồn tin, nguyên bộ trưởng Bộ phát triển kinh tế - Oreskin và Bộ năng lượng - Novak sẽ tham gia diễn đàn kinh tế Dovos (Thụy Sỹ) vào cuối tháng 01/2020, khả năng cao 2 vị này sẽ vẫn giữ được ghế trong nội các chính phủ mới.

Cùng ngày 15/01, Bộ Tài chính Nga thông báo, từ ngày 01/02/2020, thuế xuất khẩu dầu từ Nga sẽ tăng thêm 1,3 USD/tấn lên mức 78,5 USD/tấn. Giá dầu Urals trung bình trong giai đoạn 15/12/2019 - 14/01/2020 đạt 65,43 USD/thùng, tương đương 477,6 USD/tấn.

Liên quan đến công thức tính thuế mới đước được áp dụng trong khuôn khổ cơ sở thuế trong ngành dầu khí, từ ngày 01/02/2015, các mỏ dầu khí tại Đông Siberia, Biển Caspian và Prirazlomnoye vẫn được hưởng ưu đãi với thuế suất 0%.

Cũng trong thông báo của Bộ Tài chính Nga, thuế đối với dầu có độ nhớt cao từ 7,7 USD lên 7,8 USD. Thuế đối với các sản phẩm dầu mỏ và dầu nhẹ tăng lên 23,5 USD/tấn và dầu nặng lên tới 78,5 USD/tấn. Thuế xuất khẩu đối với xăng thương mại tăng lên 23,5 USD, đối với naphtha tăng từ 42,4 USD/tấn lên 43,1 USD/tấn. Thuế than cốc tăng từ 5 USD/ tấn lên 5,1 USD/tấn. Riêng đối với khí hóa lỏng (LNG), thuế xuất khẩu mặt hàng này sẽ giảm về 0%.

Viễn Đông