Serbia bế tắc sau quyết định của EU về khí đốt Nga

Mùa đông này, EU sẽ ra sao khi không còn khí đốt từ Nga?

Kế hoạch đầy mâu thuẫn về năng lượng của ông Trump

(Ảnh: Gazprom)

"Serbia đang ở trong tình thế cực kỳ khó khăn và gần như vô vọng, kể từ khi Hội đồng Liên minh châu Âu phê chuẩn lệnh cấm vận chuyển khí đốt của Nga qua lãnh thổ EU đến các nước thứ ba, có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Vấn đề là Bulgaria sẽ không cho phép khí đốt của Nga đi qua đường ống Dòng chảy Balkan, điều này cũng sẽ gây hại cho Serbia trong tương lai", Bộ trưởng viết trên trang Instagram.

Theo bà, nhờ mối quan hệ tuyệt vời của Tổng thống Aleksandar Vucic với các nhà lãnh đạo thế giới, Belgrade hy vọng sẽ tìm ra giải pháp và đang làm mọi cách có thể để giải quyết tình hình hiện tại.

"Nhưng tình hình gần như vô vọng, đặc biệt là với những vấn đề hiện tại liên quan đến công ty dầu khí NIS (Naftna Industrija Srbije). Đất nước chúng tôi, vốn không tham gia vào bất kỳ cuộc xung đột nào, đã phải chịu đựng vô cớ. Bất chấp tất cả, chúng tôi sẽ làm mọi thứ có thể, như trước đây, để đảm bảo người dân không phải trải qua những vấn đề mà chúng tôi đang phải đối mặt", bà Djedovic-Handanovic nhấn mạnh.

Trước đó,Chủ tịch Quốc hội Serbia Ana Brnabic đã tuyên bố bà coi quyết định của Hội đồng EU là thảm họa và không thấy có lối thoát nào cho cuộc khủng hoảng năng lượng hiện nay. Theo bà, Belgrade đang trông chờ vào sự trở về của Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic từ Hungary, và hy vọng ông sẽ có thể đưa ra một giải pháp.

Hôm 20/10, Hội đồng EU đã phê chuẩn lệnh cấm dần dần đối với tất cả các giao dịch mua khí đốt của Nga, có hiệu lực từ ngày 1/1/2028. Quyết định này áp dụng cho cả khí đốt đường ống và khí đốt tự nhiên hóa lỏng. Các hợp đồng khí đốt mới sẽ bị cấm từ ngày 1/1/2026, với các hợp đồng ngắn hạn phải hoàn thành trước ngày 17/6/2026, và các hợp đồng dài hạn được phép có hiệu lực đến ngày 1/1/2028. Nghị viện châu Âu đang thúc đẩy một lệnh cấm thậm chí còn nghiêm ngặt hơn, yêu cầu ngừng tất cả các nguồn cung cấp khí đốt của Nga cho các nước EU kể từ ngày 1/1/2027. Hungary đã bày tỏ ý định xin miễn trừ khỏi các quy định này.

Về các lệnh trừng phạt đối với công ty NIS

Đầu tháng 1/2025, Bộ Tài chính Mỹ đã áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Gazprom Neft, Giám đốc điều hành của công ty này - Alexander Dyukov, và NIS của Serbia. Kể từ đó, NIS đã nhận được nhiều lệnh miễn trừ trừng phạt từ Mỹ. Các biện pháp trừng phạt của Mỹ có hiệu lực vào sáng ngày 9/10.

Tổng thống Serbia Aleksandar Vucic tuyên bố ông không đổ lỗi cho Nga về các biện pháp trừng phạt đối với NIS, và kêu gọi Moscow tìm ra giải pháp chung cho vấn đề này. Sau cuộc gặp với Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen vào ngày 15/10, Tổng thống Serbia lưu ý do các biện pháp của Mỹ, Naftna Industrija Srbije (NIS) thực sự đã bị EU hạn chế.

Các cơ sở sản xuất chính của NIS đặt tại Serbia, Bosnia và Herzegovina, Bulgaria, Romania và Hungary. Các cổ đông lớn nhất là Gazprom Neft (44,85%), Serbia (29,87%) và Intelligence JSC - một công ty tại St. Petersburg do Gazprom Capital kiểm soát (11,3%).

Yến Anh

Tass