George Bissell - “cha đẻ” của ngành công nghiệp dầu mỏ Hoa Kỳ

15:56 | 29/05/2020

|
Với trí tuệ đầy ấn tượng, sự nhạy bén, lòng kiên trì và cả những gặp gỡ tình cờ, George Bissell (8/11/1821 - 19/11/1884) đã trở thành người sáng lập ngành công nghiệp dầu mỏ Hoa Kỳ.

Tự lập từ tuổi 12

George Bissell được sinh ra ở thành phố Hanover , tiểu bang New Hampshire phía đông bắc của Hoa Kỳ. Ông là con của một người buôn bán lông thú. Mồ côi cha năm 12 tuổi, Bissell phải tự lập và tự trang trải cho việc học tập tại trường Cao đẳng Dartmouth bằng cách đi dạy và viết báo.

Sau khi tốt nghiệp vào năm 1845, ông từng làm giảng viên tiếng Latinh và Hy Lạp, rồi chuyển tới Washington để làm báo. Sau đó, Bissell định cư ở New Orleans, nơi ông trở thành hiệu trưởng của một trường trung học rồi làm giám thị của các trường công.

Cũng như nhiều nhân vật lỗi lạc khác, ông đặc biệt ham học. Trong thời gian rảnh rỗi, ông học thêm luật và tự học nhiều ngôn ngữ. Thành quả là ông đã lấy được bằng luật sư và thành thạo cả tiếng Pháp, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha, có thể đọc, viết bằng tiếng Do Thái cổ, tiếng Phạn, tiếng Hy Lạp cổ và hiện đại, tiếng Latinh và tiếng Đức.

george bissell cha de cua nganh cong nghiep dau mo hoa ky
George Bissell - “cha đẻ” của ngành công nghiệp dầu mỏ Hoa Kỳ

Năm 1853, Bissell chuyển đến New York hành nghề luật sư. Với khuôn mặt dài, nhọn và vầng trán rộng, Bissell toát ra vẻ đẹp trí tuệ đầy ấn tượng. Ông còn là một người sắc sảo và nhạy bén với các cơ hội kinh doanh vì đã có nhiều kinh nghiệm trong lĩnh vực này.

Ý tưởng từ những gặp gỡ tình cờ

Vì lý do sức khỏe, Bissell trở lại Washington sinh sống. Trên đường trở về, khi đi qua Pennsylvania - nơi về sau được mệnh danh là Vùng đất dầu - ông đã thấy người dân khai thác dầu thô sơ bằng cách dùng vợt hớt và lấy giẻ để thấm dầu.

Không lâu sau, khi về thăm mẹ ở Hanover, bang New Hampshire, Bissell đã tới trường Dartmouth - trường cũ của mình. Tại đây, ông tình cờ “gặp” một chai chứa mẫu dầu mỏ giống như ở Pennsylvania do một học sinh cũ của trường đang làm bác sĩ tại phía tây Pennsylvania mang đến.

Bissell biết rằng loại dầu này đang được sử dụng như những loại thuốc dân gian và cả biệt dược để chữa nhiều loại bệnh từ đau đầu, đau răng, điếc… tới rối loạn tiêu hóa, nhiễm giun sán, thấp khớp và phù, cũng như làm liền các vết thương trên lưng ngựa và la. Nhưng hơn thế, Bissell biết chất lỏng sền sệt màu đen này có thể đốt cháy được.

Nhìn chai dầu, ông lóe lên một ý tưởng rằng nó không chỉ có thể dùng làm thuốc chữa bệnh mà còn có thể dùng làm dầu thắp sáng. Ông có thể thoát khỏi nỗi lo lắng về tiền bạc, trở nên giàu có nhờ việc phát triển thứ nhiên liệu này. Trực giác đó đã trở thành kim chỉ nam và niềm tin, đưa ông vượt qua những thử thách và cả những thất vọng sẽ đến ở phía trước.

Nhận được tiềm năng của dầu, Bissell đã khuấy động mối quan tâm của các nhà đầu tư. Vào tháng 12/1854, Bissell và đối tác Jonathan Eveleth thành lập Công ty Dầu mỏ Pennsylvania, mua trang trại Hibbard rộng 105 mẫu. Ngay sau đó, nhóm đã thuê giáo sư danh tiếng Benjamin Silliman của Đại học Yale phân tích và đánh giá khả năng đốt cháy và bôi trơn của các mẫu dầu.

Bản báo cáo đề ngày 14/4/1855 của Silliman đã chỉ ra rằng có thể đun sôi dầu mỏ ở các nhiệt độ khác nhau, nhờ vậy có thể chưng cất dầu thành nhiều sản phẩm có thành phần chính là carbon và hydro. Một sản phẩm quan trọng trong số đó là loại dầu thắp sáng chất lượng rất cao. Lúc này việc gọi vốn của Bissell cho Công ty Dầu mỏ Pennsylvania cực kỳ thuận lợi, khi chính Silliman cũng mua 200 cổ phiếu, cùng với đó là sự quan tâm của các nhà đầu tư đến từ New Haven.

Tuy nhiên thời điểm này, dầu lửa - loại dầu thắp sáng đã được nhiều gia đình sử dụng, những kỹ thuật cần thiết để lọc dầu thô thành dầu lửa đã được thương mại hóa và một loại đèn giá rẻ cũng đã được phát triển để đốt dầu. Như vậy những gì Bissell và các nhà đầu tư đối mặt là phải khám phá một nguồn nhiên liệu thô mới mà giá cả chính là vấn đề. Nếu họ có thể tìm thấy dầu mỏ đủ để đáp ứng nhu cầu, dầu sẽ được bán với giá rẻ và giành được thị phần của những sản phẩm dầu thắp sáng giá đắt.

Vấn đề sống còn của Công ty Dầu mỏ Pennsylvania là phải chứng minh dầu mỏ tồn tại với khối lượng đủ để khai thác được. Bên cạnh đó là không thể xây dựng hoạt động kinh doanh bằng cách vớt váng dầu trên mặt sông hoặc vắt dầu từ những mảnh giẻ rách thấm nước chứa dầu.

Và một sự tình cờ lại đến khi George Bissell đang trăn trở với dự án của mình. Một ngày nóng bức năm 1856, Bissell tránh nắng dưới mái hiên của một tiệm thuốc trên đại lộ Broadway ở New York, ông bất chợt nhìn thấy hình ảnh các giàn khoan các mỏ muối trên tờ quảng cáo một loại thuốc sản xuất từ dầu mỏ. Loại dầu mỏ dùng để chế tạo loại biệt dược đó là phụ phẩm thu được trong quá trình khoan khai thác muối. Ý tưởng áp dụng công nghệ khoan khai thác muối để khoan dầu đã nảy sinh.

Kiên trì và nhạy bén

Bissell và các nhà đầu tư quyết định sẽ khoan thay vì đào để lấy dầu. Mặc cho ý tưởng này bị coi là “điên rồ”, Bissell và các nhà đầu tư vẫn quyết tâm tiến hành.

Ngày 27/8/1859, ngay khi công việc khoan tìm dầu tại một trang trại ở Titusville, Pennsylvania tưởng chừng phải dừng lại trong vô vọng, một lớp chất lỏng tối màu đã nổi lên trên mặt nước trong đường ống khoan. Cuối cùng, lòng kiên trì của những kẻ điên rồ đã được đền đáp.

george bissell cha de cua nganh cong nghiep dau mo hoa ky
Hoạt động khai thác mỏ dầu ở Pennsylvania vào khoảng năm 1862.

George Bissell, người tiên phong trong hoạt động tìm kiếm dầu, là một trong số những người đầu tiên đến Titusville. Ngay lập tức, với sự nhạy bén của mình, ông bỏ ra hàng trăm ngàn đô la để thuê và mua lại các trang trại xung quanh vùng Sông dầu thuộc phía tây bắc Pennsylvania.

Để đến với cột mốc đáng nhớ này, George Bissell và những người chung chí hướng đã trải qua nhiều năm thăng trầm. Ông nhận định trong thư gửi vợ rằng: "Anh khá ổn nhưng rất mệt. Bọn anh đã trải qua một thời kỳ quá khó khăn. Triển vọng của bọn anh chắc chắn sẽ rất sáng sủa… Bọn anh có thể sẽ trở nên vô cùng giàu có".

Quả thực, George Bissell đã trở thành một người cực giàu. Sau những biến động trong hợp tác kinh doanh - các đối tác đến từ New Haven rời bỏ Vùng đất dầu - và nhất là khi cộng sự Eveleth qua đời năm 1862, George Bissell đã dành hết tâm sức của mình vào sự nghiệp dầu mỏ. Cho đến năm 1864, khi đã kiểm soát phần lớn sự phát triển của khu vực sản xuất dầu này, ông tiếp tục thu hút các nhà đầu tư để phát triển các mỏ dầu mới trong khu vực và xây dựng một tuyến đường sắt để vận chuyển dầu đến các thị trường. Trong cuộc suy thoái kinh tế năm 1866, Bissell đã mở một ngân hàng trong khu vực, để đảm bảo tiếp tục phát triển việc sản xuất dầu và không ngừng mở rộng đầu tư, phát triển các giếng dầu, công ty quản lý đường sắt và nhà máy sản xuất thùng chứa dầu...

Ông cũng là người có đóng góp lớn cho cộng đồng. Một trong các khoản từ thiện của ông là tài trợ tiền xây phòng tập thể thao cho trường Dartmouth, nơi ông đã nhìn thấy chai dầu đem lại cho ông ý tưởng kinh doanh mới.

Trong số những người tiên phong đặt nền móng cho một kỷ nguyên hoàn toàn mới - kỷ nguyên dầu lửa, Bissell được ví là một người khổng lồ. Với tầm nhìn xa, sáng kiến, cam kết không ngừng nghỉ, và hy sinh cá nhân đặt ngành công nghiệp dầu mỏ của Mỹ lên đôi vai của mình bất chấp những rủi ro, George đã được công nhận là “cha đẻ” của ngành công nghiệp dầu mỏ Hoa Kỳ.

Thanh Sơn