EU trừng phạt Nga: Hậu quả sẽ đến từ cấm các sản phẩm dầu mỏ hay áp giá trần?

Energy Inteligence cho thấy trong bản cung cầu thị trường dầu thế giới, việc Nga cắt giảm từ 500.000 đến 700.000 thùng/ngày theo dự tính không có nhiều ý nghĩa và Nga đang phải chờ và quan sát nhu cầu dầu thô trong năm 2023. Sự phụ thuộc vào nhu cầu của Trung Quốc đang ngày càng tăng, trong bối cảnh thế giới giảm đã đẩy những chuyến tàu chở dầu của Nga từ Siberia dỡ hàng tại các cảng Trung Quốc ngày càng khó, mặc dù đã hạ giá.

Việc Nga cắt giảm để trả đũa được cho là khó xảy ra vì sẽ làm giảm doanh thu, dầu chiếm tỷ trọng lớn hơn nhiều trong doanh thu thuế của Nga so với khí đốt. Phân tích của Energy Inteligence cũng không cho rằng Nga có khả năng cắt giảm đơn phương hạn ngạch trong OPEC+, bởi quốc gia vùng vịnh sẽ lấp chỗ trống ngay.

Vậy sản phẩm dầu mỏ, diesel thì sao?

Trái ngược với thị phần tương đối nhỏ của dầu thô Nga ở châu Âu, Nga lại đang chiếm ưu thế trên thị trường diesel châu Âu. Kể từ cuộc chiến Ukraine nổ ra, châu Âu đã làm rất ít để giảm phụ thuộc vào dầu diesel Nga, chiếm tới 43% lượng nhập khẩu vào châu Âu trong 9 tháng đầu năm 2022, theo số liệu mới nhất từ Cơ quan Năng lượng Quốc tế, giảm từ mức 52% năm 2021. Khối lượng đạt mức cao nhất vào tháng 3/2020. Nhưng dữ liệu của Energy Inteligence về chuyên chở hàng hóa cho thấy thị phần nhập khẩu đã giảm từ mức 2/3 xuống dưới một nửa khi các đối thủ Hoa Kỳ và vùng vịnh thế chỗ.

Kuwait vừa lên tàu chuyến hàng dầu diesel có độ lưu huỳnh siêu thấp (ULSD) đầu tiên cho châu Âu. Trong một tuyên bố hôm 25/12, Công ty dầu khí quốc gia Kuwait cho biết con tàu chở 66.000 tấn ULSD hướng đến cảng Le Havre.

Châu Âu đang dựa vào những nhà máy lọc dầu ở Hoa Kỳ và Đông Suez để lấp đầy khoảng trống do nguồn cung từ Nga sắp chấm dứt. Khối lượng đang bùng nổ, nhưng chuỗi cung ứng dầu diesel dài hơi đang tỏ ra không chắc chắn và dự trữ dầu của châu Âu vẫn rất ít để đối phó với gián đoạn lớn. Tuần trước, không khí lạnh và bão tuyết đã làm giảm công suất lọc dầu hơn 1 triệu thùng mỗi ngày tại Hoa Kỳ.

Số liệu mới nhất của IEA dựa trên các con số của hải quan cho thấy, doanh thu bán diesel của Nga cho châu Âu giảm xuống 17% trong năm tính tới tháng 9/2022, ở mức 524.000 thùng/ngày. Tổng lượng nhập khẩu trung bình 1,2 triệu thùng/ngày, thấp hơn 30% so với mức hiện tại. Saudi Arabia chuyển đến 149.000 thùng/ngày, Ấn Độ 94.000 thùng/ngày, UAE 77.000 thùng/ngày, Hoa Kỳ 58.000 thùng/ngày và Singapore 39.000 thùng/ngày là những nước tăng nhiều lượng diesel cho châu Âu trong 9 tháng đầu năm 2022, trong khi Trung Quốc còn đang đóng cửa.

Hồng Thanh