Diễn biến giá dầu trong năm 2019

Giá trung bình của 1 thùng dầu Brent đã tăng 48% từ năm 2016 đến 2019, từ 43,5 lên 64,3 USD/thùng

Giá dầu không thay đổi lớn

Năm 2019, giá trung bình dầu Brent đạt 64,34 USD/thùng, giảm 9,4% so với năm 2018 (71,05 USD/thùng). Giá West Texas Middle (WTI) cũng giảm trung bình 7 USD/thùng vào năm 2019, đạt mức trung bình 59 USD/thùng, theo Cơ quan Thông tin năng lượng Mỹ (EIA).

Tác động của việc tăng sản lượng dầu của Mỹ, khiến giá dầu giảm, chỉ được bù đắp một phần bởi thông báo giảm sản lượng của OPEC+ (thỏa thuận ngày 7-12-2019) và lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Iran và Venezuela.

Năm 2019, sản lượng dầu thô ở các nước OPEC giảm 2,2 triệu thùng mỗi ngày (mb/d) đạt mức trung bình 29,8 mb/d (so với 32,0 mb/d trong năm 2018). Trong khi đó, sản lượng dầu của Mỹ đạt mức kỷ lục theo ước tính mới nhất của EIA (gần 12,3 mb/d dầu thô và 19,6 mb/d bao gồm cả các hydrocarbon lỏng khác).

Mặc dù nhiều căng thẳng trong năm 2019 đã ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ như các biện pháp trừng phạt của Mỹ, căng thẳng ở vùng Vịnh, các cuộc tấn công vào các cơ sở khai thác dầu ở Arab Saudi, thỏa thuận OPEC+..., giá dầu thô không thay đổi quá lớn, theo EIA. Khoảng cách giữa mức thấp nhất vào đầu tháng 1-2019 (55 USD/thùng Brent) và mức cao vào cuối tháng 4-2019 (75 USD/thùng) là khoảng 20 USD/thùng. Đây là mức chênh lệch thấp nhất kể từ năm 2003 (thời điểm giá dầu WTI đã dao động trong khoảng 47-66 USD/thùng).

Tuy nhiên, EIA cho biết, giá dầu Brent và WTI vào ngày 16-9-2019 đã có mức tăng hằng ngày lớn nhất kể từ năm 2008 sau các cuộc tấn công vào các cơ sở dầu mỏ ở Arab Saudi. Nhưng đến cuối tháng 9-2019, giá dầu đã giảm trở lại, do sự gia tăng sản lượng của Arab Saudi.

Mỹ và căng thẳng ở Trung Đông

Giá dầu tăng vào đầu năm 2020 phản ánh sự gia tăng rủi ro địa chính trị, theo EIA. Giá mỗi thùng dầu Brent vượt quá 70 USD vào ngày 6-1-2020 vì những nguy cơ bất ổn trong vùng Vịnh, nhưng những phản ứng chừng mực của Iran, cụ thể là bắn tên lửa trong đêm 8-1 vào hai căn cứ ở Iraq có lính Mỹ đồn trú, không gây thương vong nào, đã khiến dầu hạ giá, theo Viện Dầu khí Pháp ngày 13-1-2020.

Một tàu chở dầu bị tấn công ở vùng Vịnh trong năm 2019

Bài phát biểu “dịu giọng” của ông Donald Trump sau cuộc tấn công trả đũa của Iran, lượng dự trữ dầu của Mỹ tăng trong khi vẫn duy trì mức sản xuất dầu thô (12,9 mb/d kể từ tháng 11-2019), càng làm cho giá dầu giảm, theo nhận định của Viện Dầu khí Pháp. Theo dự báo của EIA, sản lượng dầu thô của Mỹ có thể đạt trung bình 13,3 mb/d vào năm 2020, mặc dù số lượng giàn khoan hoạt động ở Mỹ đang có xu hướng giảm.

Tại Trung Đông, Viện Dầu khí Pháp nhận thấy rằng, sản lượng dầu mỏ và khí tự nhiên hóa lỏng của Iran đã giảm xuống còn 3,4 mb/d trong năm 2019 (so với 4,7 mb/d trong năm 2017). Iraq, một quốc gia quan trọng đối với sự cân bằng thị trường dầu toàn cầu (với sản lượng đạt gần 5 mb/d), cũng bị ảnh hưởng bởi các phong trào phản kháng chính trị và xã hội (đôi khi ảnh hưởng đến các cơ sở dầu mỏ nhưng không gây hậu quả nghiêm trọng đến việc cung cấp dầu mỏ), cần được đặc biệt chú ý.

Bên cạnh các rủi ro địa chính trị vẫn còn nhiều yếu tố phức tạp khác ảnh hưởng tới giá dầu như tăng trưởng toàn cầu, tranh chấp thương mại, nợ công...

S.Phương