Châu Á thận trọng với năng lượng Mỹ giữa vòng xoáy thuế quan và địa chính trị

10:35 | 22/12/2025

(PetroTimes) - Từ đầu năm đến nay, chính quyền ông Trump đánh thuế hoặc đe doạ buộc các nước châu Á nói riêng phải mua dầu khí của Mỹ, tuy nhiên tình hình không được như Washington mong muốn.

Châu Á thận trọng với năng lượng Mỹ giữa vòng xoáy thuế quan và địa chính trị

Theo dữ liệu do công ty phân tích hàng hóa Kpler tổng hợp, nhập khẩu dầu thô Mỹ của châu Á trong năm 2025 dự kiến đạt 1,43 triệu thùng/ngày, giảm so với 1,56 triệu thùng/ngày năm 2024 và mức kỷ lục 1,65 triệu thùng/ngày năm 2023. (Ảnh: RT)

Nhập khẩu dầu thô, than đá và khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) từ Mỹ của châu Á được dự báo sẽ giảm trong năm nay, bất chấp nỗ lực của Tổng thống Donald Trump nhằm thúc đẩy xuất khẩu năng lượng như một phần trong chính sách thương mại và thuế quan.

Sự sụt giảm nhập khẩu từ Mỹ chủ yếu đến từ Trung Quốc, quốc gia mua hàng hóa lớn nhất thế giới, khi nước này cắt giảm mua vào sau khi ông Trump tăng mạnh thuế đối với hàng hóa Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ, với mức thuế bình quân hiện khoảng 47,5%.

Hàn Quốc là nước nhập khẩu lớn nhất, đồng thời là một trong những quốc gia từng cam kết mua thêm năng lượng Mỹ theo thỏa thuận thương mại với chính quyền ông Trump.

Tuy nhiên, nhập khẩu dầu thô Mỹ của Hàn Quốc trong năm 2025 nhiều khả năng chỉ tăng rất nhẹ, lên khoảng 470.000 thùng/ngày, so với 465.000 thùng/ngày năm ngoái.

Nhật Bản, quốc gia cũng đồng ý tăng nhập khẩu năng lượng Mỹ, ghi nhận mức tăng đáng kể về dầu thô, với khoảng 84.500 thùng/ngày trong năm 2025, tăng từ 34.000 thùng/ngày năm 2024.

Dù vậy, tổng lượng dầu thô Nhật Bản nhập khẩu trong năm 2025 vào khoảng 2,25 triệu thùng/ngày, đồng nghĩa với việc dầu Mỹ chỉ chiếm tỷ trọng khiêm tốn 3,8%.

Theo Kpler, Trung Quốc chỉ nhập khoảng 38.350 thùng/ngày dầu thô từ Mỹ trong năm 2025, giảm 84% so với mức 245.100 thùng/ngày năm 2024 và 400.000 thùng/ngày năm 2023.

Tình hình với LNG cũng tương tự. Nhập khẩu LNG từ Mỹ của Trung Quốc giảm xuống còn 250.000 tấn trong năm 2025, thấp hơn 94% so với mức 4,30 triệu tấn năm 2024.

Tổng nhập khẩu LNG từ Mỹ của châu Á - trong bối cảnh Mỹ là nước xuất khẩu LNG lớn nhất thế giới - giảm còn 19,08 triệu tấn năm 2025, so với 29,78 triệu tấn năm 2024.

Nhật Bản vẫn là nước mua LNG Mỹ lớn nhất, nhưng lượng nhập khẩu cũng giảm xuống 4,49 triệu tấn trong năm 2025, từ 6,50 triệu tấn năm 2024.

Ấn Độ đi theo xu hướng tương tự. Một quốc gia khác cắt giảm mạnh LNG Mỹ là Ấn Độ, với nhập khẩu giảm xuống còn 2,93 triệu tấn năm 2025, từ 5,01 triệu tấn năm 2024, theo số liệu của Kpler.

Ông Trump đã áp mức thuế nhập khẩu lên tới 50% đối với hàng hóa từ Ấn Độ, trong bối cảnh quan hệ giữa Washington và New Delhi rạn nứt do Ấn Độ tiếp tục mua dầu thô của Nga.

Tuy vậy, quan hệ thương mại giữa Mỹ và Ấn Độ vẫn chưa đổ vỡ hoàn toàn, khi Ấn Độ gia tăng nhập khẩu than đá từ Mỹ. Lượng than Mỹ cập cảng Ấn Độ trong năm nay đạt 21,07 triệu tấn, tăng so với 18,77 triệu tấn năm 2024.

Ấn Độ hiện là nước mua than Mỹ lớn nhất châu Á, chiếm tới 61% tổng lượng than Mỹ xuất sang khu vực này trong năm 2025.

Điều này cũng đồng nghĩa xuất khẩu than Mỹ sang châu Á sẽ trở nên dễ tổn thương, nếu tranh chấp thương mại giữa Washington và New Delhi leo thang trong năm 2026.

Các khách hàng lớn khác của than Mỹ tại châu Á là Nhật Bản và Hàn Quốc, song mức tăng nhập khẩu của hai nước này khá khiêm tốn.

Dự báo trong năm 2025, Nhật Bản sẽ nhập khoảng 4,44 triệu tấn than Mỹ, nhích nhẹ so với 4,40 triệu tấn năm 2024, trong khi Hàn Quốc dự kiến nhập 1,59 triệu tấn, tăng từ 1,29 triệu tấn năm ngoái.

Nhật Bản đã đồng ý mua 7 tỷ USD năng lượng Mỹ mỗi năm trong thỏa thuận đạt được với ông Trump hồi tháng 9.

Điều này đồng nghĩa số liệu nhập khẩu năm 2025 chưa phản ánh đầy đủ cam kết này, nhưng cũng cho thấy Nhật Bản sẽ phải tăng mạnh nhập khẩu trong năm 2026 nếu muốn đạt mục tiêu đề ra.

Dựa trên giá trung bình của dầu thô Mỹ, LNG nhập khẩu của Nhật Bản, cùng than nhiệt và than luyện kim vận chuyển bằng đường biển, tổng giá trị năng lượng Mỹ mà Nhật Bản nhập khẩu trong năm 2025 ước khoảng 5,32 tỷ USD.

Việc nâng con số này lên 7 tỷ USD trong năm tới là khả thi. Tuy nhiên, trong bối cảnh nhu cầu năng lượng của Nhật Bản gần như không tăng, bất kỳ sự gia tăng nào trong nhập khẩu từ Mỹ cũng sẽ đồng nghĩa với việc cắt giảm mua từ các nhà cung cấp khác.

Thực tế này cho thấy vấn đề lớn hơn trong cách ông Trump sử dụng thuế quan để thúc đẩy các quốc gia mua nhiều năng lượng Mỹ hơn.

Mỹ sẽ sớm chạm trần năng lực cung ứng nếu tất cả các quốc gia thực sự cố gắng thực hiện đầy đủ các cam kết của mình, đặc biệt là mục tiêu nhập khẩu năng lượng trị giá 250 tỷ USD mỗi năm của Liên minh châu Âu.