Vì sao EU từ chối thắt chặt tiêu chuẩn khí thải từ ô tô?

15:17 | 26/09/2023

(PetroTimes) - Thứ Hai (ngày 25/9), các nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã bác bỏ khả năng thắt chặt thêm các tiêu chuẩn khí thải để loại bỏ dần ô tô phát thải khí CO2, làm kìm hãm các dự án đầu tư của các nhà sản xuất vào xe điện.

Vì sao EU từ chối thắt chặt tiêu chuẩn khí thải từ ô tô?

Dưới sự thúc đẩy của Pháp và Ý, 27 nước thành viên EU đã bỏ phiếu ủng hộ một quy định ít tham vọng hơn đề xuất của Ủy ban châu Âu (EC) đưa ra vào tháng 11/2022, nhằm duy trì khả năng cạnh tranh của ngành công nghiệp ô tô và 14 triệu việc làm trong EU.

Tiêu chuẩn Euro 7 do EC đề ra phải được áp dụng từ năm 2025, thay thế Euro 6, nhằm thắt chặt giới hạn phát thải từ tất cả các loại xe chở khách và phương tiện vận tải hạng nặng, cũng như bất kỳ loại động cơ nào của ô tô. EC muốn giảm đáng kể lượng khí thải nitơ oxit (NOx) và các hạt bụi mịn từ phương tiện giao thông vì ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây ra 70.000 ca tử vong mỗi năm ở EU.

Nhưng ngành công nghiệp này đã cảnh báo về tác động của các tiêu chuẩn quá nghiêm ngặt đối với việc làm cũng như giá ô tô, vốn ngày càng khó tiếp cận đối với tầng lớp trung lưu. Các quốc gia thành viên EU đã nghe thấy lời cảnh báo của ngành công nghiệp ô tô và đã giảm bớt đáng kể đề xuất ban đầu.

Tuy nhiên, văn bản cuối cùng sẽ phải được đàm phán với Nghị viện châu Âu. Bất chấp sự phản đối của Đức, đề xuất của Tây Ban Nha, nước giữ chức chủ tịch luân phiên trong Hội đồng EU, đã được thông qua hôm thứ Hai (ngày 25/9), dự kiến sẽ giữ nguyên giới hạn khí thải và các điều kiện thử nghiệm đối với ô tô chở khách và xe thương mại hạng nhẹ, so với tiêu chuẩn trước đó.

Lực tác động lên phanh và lốp xe

Tuy nhiên, đề xuất vẫn xác nhận cần hạ thấp ngưỡng phát thải đối với các phương tiện vận tải hạng nặng cũng như giới hạn ngưỡng phát thải các hạt bụi mịn phát sinh trong quá trình hao mòn má phanh và lốp xe. Pháp hoan nghênh quan điểm của Hội đồng EU. "Vì chúng ta đã quyết định cùng nhau loại bỏ động cơ nhiệt nên không nhất thiết phải bổ sung thêm quy định" đối với các động cơ này, Bộ trưởng Bộ Công nghiệp Pháp Roland Lescure giải thích.

Liên minh châu Âu đã tuyên bố chấm dứt bán ô tô chạy bằng xăng và dầu diesel từ năm 2035, chuyển sang sử dụng 100% xe điện. Kế hoạch loại bỏ hoàn toàn động cơ nhiệt này sẽ giúp giảm lượng khí thải CO2 từ ô tô xuống còn 0, góp phần thực hiện mục tiêu trung hòa carbon của lục địa này vào năm 2050.

Lần đầu tiên vào tháng 8, tỷ lệ ô tô điện đã vượt ngưỡng 20% tổng số đăng ký ở châu Âu, góp phần làm giảm lượng khí thải từ động cơ nhiệt. "Chúng ta cần khởi động quá trình chuyển đổi này mà không đặt gánh nặng quá lớn lên các doanh nghiệp. Nếu không, họ sẽ không thể đầu tư được nữa, sẽ khiến chúng ta rời xa mục tiêu sinh thái", Bộ trưởng Kinh doanh Ý Adolfo Urso cho biết.

Văn bản bị "suy yếu đáng kể"

Đối mặt với những khoản đầu tư lớn để phát triển các dòng xe điện mới trước sự cạnh tranh gay gắt từ Tesla và các nhà sản xuất Trung Quốc, ngành công nghiệp ô tô muốn tránh các khoản đầu tư bổ sung vào động cơ nhiệt vì sẽ sớm biến mất.

Paris và Rome đã đồng ký một văn bản vào mùa xuân để phản đối việc thắt chặt thêm các tiêu chuẩn ô nhiễm đối với khí thải từ ô tô và xe thương mại nhẹ. Quan điểm này cũng được Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Cộng hòa Séc, Romania và Slovakia, thảo luận và ký kết.

Tuy nhiên, "dự án hiện tại đã suy yếu đáng kể so với đề xuất ban đầu của Ủy ban châu Âu", Ngoại trưởng Đức Sven Giegold, nhà hoạt động vì môi trường, cho biết, đồng thời chỉ ra "các điều kiện thử nghiệm và các mức giới hạn thiếu tham vọng, gần như trở lại mức tiêu chuẩn Euro 6".

Các nước khác cũng nghe theo lập trường của Đức. "Những chiếc xe nhiệt bán ra cho đến năm 2035 sẽ còn được lưu hành trong một thời gian rất dài", Đại biểu Bộ trưởng Ireland Dara Calleary nhấn mạnh và tin rằng văn bản không cho phép khai thác những khả năng của các công nghệ sẵn có. "Thị trường châu Âu có nguy cơ tụt hậu so với Trung Quốc, Mỹ và Canada, nơi có tiêu chuẩn cao hơn", ông cho biết thêm.