Tỷ phú dầu mỏ Canada gây chấn động với kế hoạch đầu tư táo bạo

Adam Waterous - cựu banker trở thành ông trùm dầu mỏ. (Ảnh: AFP)

Ông đặt mục tiêu hơn gấp đôi sản lượng dầu của Strathcona Resources và mở rộng nhanh hơn bất kỳ đối thủ nào, sau nỗ lực thâu tóm MEG Energy bất thành.

Waterous cũng muốn Canada - nhà khai thác dầu lớn thứ tư thế giới - tăng gấp đôi sản lượng dầu khí để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ.

"Tôi làm phần việc của mình"

“Nếu tôi nói cả quốc gia nên tăng gấp đôi sản lượng dầu, vậy tôi làm gì? Tôi đang cố làm phần việc của mình”, Waterous, 64 tuổi, Chủ tịch điều hành Strathcona, chia sẻ trong cuộc phỏng vấn đầu tiên sau khi công bố chiến lược.

Waterous, từng giữ vị trí lãnh đạo mảng ngân hàng đầu tư toàn cầu của Scotiabank, đang đặt cược lớn vào dầu mỏ, đúng thời điểm dư luận Canada chuyển sang ủng hộ phát triển nhiên liệu hóa thạch. Thủ tướng Mark Carney kỳ vọng dầu khí sẽ giúp Canada ứng phó các biện pháp thuế của Tổng thống Mỹ Donald Trump và gần đây đã nới một số quy định khí hậu để thúc đẩy tăng trưởng ngành.

Theo kế hoạch, Strathcona - công ty được Waterous gây dựng từ con số không và đưa lên vị trí nhà khai thác dầu lớn thứ 5 Canada - sẽ nâng sản lượng từ 125.000 thùng/ngày năm 2026 lên 300.000 thùng/ngày vào năm 2035.

Với tốc độ tăng trưởng kép 10% mỗi năm, Strathcona có thể trở thành một trong những hãng dầu mỏ tăng trưởng nhanh nhất Bắc Mỹ.

Đuổi theo tăng trưởng mạnh

Ngành cát dầu Canada đang dần thoát khỏi giai đoạn suy giảm kéo dài, vì giá dầu thấp và bất ổn chính trị - quy định. Khi các tập đoàn như Canadian Natural Resources và Suncor Energy vượt khó bằng cách cắt giảm chi phí và trả lợi nhuận cho cổ đông, Strathcona lại chọn hướng đi khác: Mua lại hàng loạt nhà khai thác nhỏ gặp khó từ năm 2017 với mức giá hời.

Waterous - người sáng lập và là đối tác quản lý của công ty đầu tư tư nhân Waterous Energy Fund có trụ sở tại Calgary, nắm giữ cổ phần trị giá 6,5 tỷ USD Canada (4,69 tỷ USD Mỹ) trong Strathcona, theo hồ sơ công bố - đã thực hiện bước đi táo bạo nhất khi cố gắng mua lại MEG, mở màn cuộc đấu kéo dài 6 tháng với đối thủ lớn hơn là Cenovus Energy.

Dù Cenovus giành chiến thắng vào tháng 10, Strathcona vẫn đạt được thỏa thuận song song, cho phép họ mua một số tài sản dầu nặng của Cenovus để đổi lấy việc ủng hộ đề nghị mua lại MEG của Cenovus. Các tài sản này trở thành nền tảng cho dự báo sản lượng của Strathcona.

“Đôi khi nhìn vào thì có vẻ như chúng tôi có một kế hoạch hoàn chỉnh, và tôi không muốn tạo cảm giác như vậy, nhưng tôi luôn biết còn nhiều con đường để chúng tôi giành phần thắng”, Waterous nói. “May mắn đến với những người dám làm”, ông nhấn mạnh.

Góc nhìn của một người ngoài cuộc

Lớn lên ở Ontario và từng học tại Harvard, Waterous xem mình như người ngoài cuộc trong ngành dầu khí Canada vốn đầy những mối quan hệ thân hữu. Ông không sống ở Calgary - trung tâm của ngành - mà chọn thị trấn nghỉ dưỡng Banff trên dãy Rocky, nơi ông và vợ sở hữu một khu trượt tuyết.

Họ cũng đứng sau kế hoạch xây tuyến đường sắt dài 150 km, trị giá 2,6 tỷ CAD, nối Calgary với Banff, vận hành tàu chở khách chạy bằng hydro phục vụ cả người đi làm lẫn du khách.

Khi đến Calgary từ Toronto năm 1991 để đồng sáng lập một ngân hàng đầu tư chuyên về năng lượng, Waterous gần như chẳng biết gì về ngành đã giúp ông tạo dựng khối tài sản sau này.

“Tôi chỉ biết người ta khai thác dầu lên, đưa vào nhà máy lọc rồi cuối cùng đổ vào xe của bạn. Thế thôi”, ông chia sẻ.

Nhưng theo Waterous, việc không thuộc “văn hóa ngành” lại hóa ra có lợi cho ông.

“Trong ngành dầu khí luôn có tâm lý bầy đàn. Điều đó cũng bình thường, nhưng một góc nhìn khác biệt lại mang đến lợi thế”, ông nói.

Brian Porter, cựu CEO Scotiabank và từng có nhiều năm làm việc cùng ông Waterous, nhận xét kinh nghiệm xử lý các thương vụ năng lượng đã giúp ông Waterous hiểu rất rõ giá trị các tài sản dầu khí ở Canada. “Anh ấy nắm chắc các tài sản trong Lưu vực Trầm tích Tây Canada và cả khắp Bắc Mỹ, có lẽ rõ hơn bất kỳ ai”, ông Porter nói. “Điều này có thể khiến vài người khó chịu, nhưng tôi tin là vậy”, ông bổ sung.

Phong cách bộc trực

Trong một đất nước mà các lãnh đạo doanh nghiệp thường kín tiếng, Waterous lại gây chú ý trong cuộc chiến giành MEG bằng những tuyên bố mạnh bạo. Ông cáo buộc Cenovus “gây sợ hãi và bóp méo sự thật để chặn đường kẻ mới nổi”, thậm chí “lợi dụng” hội đồng quản trị “yếu” của MEG.

Căng thẳng leo thang đến mức CEO Cenovus Jon McKenzie từng than rằng mọi chuyện đã biến thành “trò hề”.

Waterous khẳng định ông không phải “kẻ phá rối” hay “người gây chuyện”, nhưng cũng không ngại chỉ trích “quản trị yếu kém”.

Ông tự hào về tư duy độc lập - lý do ông vẫn kiên định với kế hoạch mở rộng Strathcona, cho dù nó đi ngược lại xu hướng chung trên thị trường.

“Mọi người bảo: Không, bạn không nên làm vậy. Điều bạn phải làm là mua lại cổ phiếu và trả lợi nhuận cho cổ đông”, ông nói. “Nhưng tôi thấy hướng đi này mới là hợp lý”, ông kết luận.

Ngành dầu mỏ Canada chấn động bởi thuế quan của ông Trump

Thủ phủ dầu mỏ Canada ảnh hưởng gì từ cuộc chiến thương mại với Mỹ?

Giới lãnh đạo dầu mỏ Canada yêu cầu bãi bỏ hệ thống định giá carbon

Nh.Thạch

AFP