Sự bùng nổ của ô tô điện sẽ cắt giảm nhu cầu dầu khoảng 12 triệu thùng/ngày vào năm 2035

Nhu cầu dầu giảm tới 50% do chuyển đổi năng lượng

2024 sẽ là một năm kỷ lục của ô tô điện

Gian hàng của BYD tại Triển lãm ô tô quốc tế Thẩm Dương 2023 (Nguồn: CNN)

Các tiêu chuẩn khí thải mới được áp dụng ở Mỹ, EU và Canada trong năm qua và sự bùng nổ của xe điện (EV) sẽ khiến nhu cầu dầu cho vận tải đường bộ giảm tới 6 triệu thùng/ngày vào năm 2030, và 11 triệu thùng/ngày vào năm 2035, IEA cho biết trong báo cáo Triển vọng Xe điện Toàn cầu hằng năm mới nhất của mình.

Nếu các quốc gia đáp ứng đầy đủ tất cả các cam kết về năng lượng và khí hậu đã công bố, lượng dầu bị thay thế bởi xe điện sẽ tăng lên tới 12 triệu thùng/ngày, IEA cho biết khi trích dẫn Kịch bản cam kết (APS).

Trong triển vọng trước đây về xe điện được công bố vào tháng 4 năm 2023, IEA ước tính hơn 5 triệu thùng/ngày nhu cầu dầu sẽ bị thay thế trên toàn cầu vào năm 2030 theo kịch bản cơ sở.

Giám đốc điều hành IEA Fatih Birol cho biết: “Dữ liệu của chúng tôi cho thấy rõ đà tăng trưởng liên tục của ô tô điện, mặc dù ở một số thị trường mạnh hơn những thị trường khác. Thay vì giảm dần, cuộc cách mạng xe điện toàn cầu dường như đang chuẩn bị cho một giai đoạn tăng trưởng mới.”

Được hỗ trợ bởi các ưu đãi và chi phí pin giảm, doanh số bán xe điện đang tăng nhanh từ mức thấp trên toàn cầu, và IEA nhắc lại rằng họ kỳ vọng nhu cầu dầu từ vận tải đường bộ sẽ đạt đỉnh vào khoảng năm 2025. Con số 6 triệu thùng/ngày vào năm 2030 thể hiện mức tăng gấp sáu lần so với mức của năm 2023 và tăng từ chỉ 700.000 thùng/ngày vào năm 2022.

IEA cho rằng khi doanh số bán xe điện tiếp tục tăng, nhu cầu điện toàn cầu để sạc lại chúng có thể đạt gần 2.200 TWh trong kịch bản cơ sở. Trong các kịch bản APS, nhu cầu có thể cao hơn, đạt khoảng 2.700 TWh vào năm 2035, hoặc cao hơn 20% so với kịch bản cơ sở. Năm 2023, xe điện toàn cầu tiêu thụ khoảng 130 TWh điện.

IEA ước tính đến năm 2035, nhu cầu điện cho xe điện sẽ chiếm chưa đến 10% lượng điện tiêu thụ cuối cùng trên toàn cầu.

Tăng trưởng doanh số bán hàng

Doanh số bán ô tô điện, xe tải nhỏ, xe tải, xe buýt và xe hai và ba bánh dự kiến sẽ đạt 17 triệu chiếc trên toàn cầu vào năm 2024, tăng từ mức gần 14 triệu chiếc vào năm 2023, dẫn đầu bởi sự tăng trưởng mạnh mẽ ở Trung Quốc, Mỹ, và EU, theo ước tính của IEA.

Cơ quan này cũng cho rằng một nửa số ô tô bán ra trên toàn cầu vào năm 2035 sẽ là xe điện, con số này sẽ tăng lên 66% nếu các quốc gia đáp ứng tất cả các cam kết về năng lượng và khí hậu đã công bố.

IEA cho biết chỉ trong quý đầu tiên năm 2024, doanh số bán ô tô điện toàn cầu đã tăng khoảng 25% so với quý đầu tiên năm 2023, tương từ mức tăng trưởng hằng năm được thấy trong cùng kỳ năm 2022. Trung Quốc vẫn giữ vị trí là thị trường ô tô điện lớn nhất (60%) và doanh số bán hàng tại đây dự kiến sẽ tăng vọt lên khoảng 10 triệu chiếc, chiếm khoảng 45% tổng doanh số bán ô tô tại nước này trong năm nay.

"Ô tô điện tiếp tục đạt được tiến bộ để trở thành sản phẩm dành cho thị trường đại chúng ở nhiều quốc gia hơn. Biên lợi nhuận eo hẹp, giá kim loại pin biến động, lạm phát cao và việc ngừng khuyến khích mua hàng ở một số quốc gia đã làm dấy lên lo ngại về tốc độ tăng trưởng của ngành, nhưng dữ liệu bán hàng toàn cầu vẫn mạnh", IEA cho biết trong báo cáo.

Ví dụ, ở châu Âu, xe điện đã củng cố vị trí thị trường của mình với tư cách là lựa chọn phổ biến thứ hai cho người mua vào năm ngoái, khi thị phần bán xe chạy bằng động cơ diesel và xăng tiếp tục giảm xuống dưới 50% thị trường, theo Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô châu Âu (ACEA).

Vận tải đường bộ chiếm hơn một nửa nhu cầu dầu toàn cầu, khoảng 103 triệu thùng/ngày. Đến năm 2030, các nhà phân tích của S&P Global kỳ vọng xe ô tô chạy pin và plug-in hybrid toàn cầu sẽ thay thế khoảng 3,3 triệu thùng xăng và nhiên liệu diesel/ngày, tăng từ khoảng 385.000 thùng/ngày vào năm 2022.

Đỗ Khánh

S&P Global