Châu Âu thúc giục Iran nối lại đàm phán hạt nhân, tránh leo thang xung đột

Iran tuyên bố đanh thép, đàm phán hạt nhân "đi vào ngõ cụt"?

Nga và Trung Quốc lần đầu hợp tác về hạt nhân tại Kazakhstan

Ảnh Reuters

Israel đã phát động chiến dịch mà họ gọi là Chiến dịch Rising Lion nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran vào sáng sớm thứ Sáu tuần trước, chỉ hai ngày trước khi các nhà đàm phán Hoa Kỳ và Iran dự kiến ​​sẽ nối lại các cuộc đàm phán để đạt được một thỏa thuận mới về chương trình hạt nhân của Iran.

Israel gọi đó là cuộc tấn công phủ đầu nhằm ngăn chặn Iran phát triển vũ khí hạt nhân. Iran đã phủ nhận kế hoạch phát triển vũ khí như vậy và trả đũa bằng cách phản công Israel.

Pháp, Anh và Đức, được gọi là E3, là bên tham gia thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Iran, nhằm mục đích hạn chế chương trình hạt nhân của Iran để đổi lấy việc dỡ bỏ lệnh trừng phạt.

Tuần trước, họ đã đưa ra một nghị quyết đã được hội đồng quản trị Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế - cơ quan giám sát của Liên Hợp Quốc, chấp thuận, tuyên bố Iran đã vi phạm nghĩa vụ không phổ biến vũ khí hạt nhân.

"Các Bộ trưởng ngoại giao châu Âu đã thúc giục Iran quay lại bàn đàm phán càng sớm càng tốt, mà không cần điều kiện tiên quyết", nguồn tin cho biết, đồng thời kêu gọi Iran tránh mọi hành động “bốc đồng” chống lại lợi ích của phương Tây.

Bộ trưởng Ngoại giao Iran Abbas Araqchi được các phương tiện truyền thông nhà nước trích dẫn rằng, ông đã nhắc lại sự nghiêm túc của Iran trong ngoại giao và nhấn mạnh rằng, "Iran chưa bao giờ rời khỏi bàn đàm phán, nhưng trọng tâm của (Tehran) ở giai đoạn này, tất nhiên là,... đối đầu với sự xâm lược."

Bộ trưởng Ngoại giao Pháp Jean-Noel Barrot đã trao đổi với Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ Marco Rubio trước cuộc gọi của E3 với ông Araqchi, nguồn tin ngoại giao cho biết. Nguồn tin cho biết E3 đã chuyển riêng các thông điệp tới Israel kêu gọi nước này không tấn công vào chính quyền, cơ sở hạ tầng hoặc dân thường Iran.

Các cường quốc châu Âu, những người không tham gia đàm phán hạt nhân của Iran với Hoa Kỳ, ngày càng thất vọng với chiến lược của Hoa Kỳ trong các cuộc đàm phán.

Theo nghị quyết của IAEA tuần trước, các quan chức châu Âu cho biết họ có thể đưa vấn đề Iran lên Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc vào cuối mùa hè, để gây thêm áp lực lên Iran nếu các cuộc đàm phán hạt nhân không đạt được tiến triển.

Vấn đề này sẽ rạch ròi với việc họ tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc, được gọi là cơ chế snapback, trước ngày 18/10 khi thỏa thuận năm 2015 hết hạn.

Khi được hỏi về cuộc gọi này, trong đó có sự tham gia của người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU, một nguồn tin hiểu rõ quan điểm của Hoa Kỳ cho biết Washington không quá lo ngại vì rõ ràng Hoa Kỳ có vai trò lớn nhất trong việc hạ nhiệt xung đột Israel-Iran.

Nguồn tin cho biết: "Cuối cùng, chỉ có một quốc gia có thể nắm quyền quyết định chấm dứt chiến tranh, và đó chính là Hoa Kỳ, rõ ràng là sẽ hợp tác với Israel".

Yến Anh

Reuters