Các chuyên gia nhận xét thế nào sau khi Angola quyết định rời OPEC?

Lý giải việc cắt giảm sản lượng dầu thô năm 2024 của OPEC

Angola không có ý định rời OPEC+

Ảnh minh họa

Quốc gia này đã từ chối việc giảm giới hạn sản lượng do các nhà lãnh đạo OPEC áp đặt trong bối cảnh năng lực khai thác đang suy giảm của đất nước. Theo dữ liệu của Bloomberg, sản lượng của nước này đã giảm khoảng 40% trong 8 năm qua xuống còn khoảng 1,14 triệu thùng/ngày do thiếu đầu tư vào các mỏ dầu nước sâu và lâu đời.

Vào mùa hè năm nay, Angola đã đồng ý cắt giảm kế hoạch sản lượng cho năm 2024 với lời hứa từ các lãnh đạo OPEC rằng họ sẽ xem xét lại quyết định này. Tuy nhiên, trong cuộc họp gần đây nhất, OPEC đã đưa ra hạn ngạch khai thác cho Angola là 1.1 triệu thùng/ngày, thấp hơn công suất của quốc gia này hiện tại.

Trong những năm gần đây, một số thành viên khác đã rời nhóm vì nhiều lý do khác nhau, bao gồm Qatar, Indonesia và gần đây nhất là Ecuador. Sự ra đi của Angola sẽ thu hẹp số thành viên của OPEC xuống còn 12 quốc gia, dẫn đầu bởi Ả Rập Xê-út.

Dự báo tác động

Ảnh minh họa

Chiến lược gia Giovanni Staunovo của UBS nói rằng: "Từ góc độ nguồn cung thị trường dầu mỏ, tác động là rất nhỏ do sản lượng dầu ở Angola đang có xu hướng giảm và để tăng sản lượng thì yêu cầu đầu tiên sẽ là mức đầu tư cao hơn.”

“Tuy nhiên, giá dầu vẫn giảm do lo ngại về sự đoàn kết của OPEC+ với tư cách là một nhóm, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy nhiều đối thủ nặng ký hơn trong liên minh có ý định đi theo con đường của Angola,” ông nói.

Trong khi đó, ông James Davis tại FGE cho rằng mặc dù rời OPEC, nhưng trừ khi Angola thực hiện những thay đổi căn bản đối với hệ thống tài chính của mình, nước này vẫn sẽ gặp khó khăn trong việc khuyến khích đầu tư và tăng sản lượng.

Ông Ole Hansen, người đứng đầu chiến lược hàng hóa tại Ngân hàng Saxo, nói rằng quốc gia này ngày càng tỏ ra bất bình với hạn chế sản lượng của OPEC+ và sự thiên vị đối với các nhà khai thác từ Trung Đông.

Sự thống trị của OPEC có thể đã suy yếu

Ảnh minh họa

Từng là người khổng lồ không thể phủ nhận của thế giới dầu mỏ, OPEC nhận thấy sự thống trị của mình có thể suy yếu trước bối cảnh năng lượng đang thay đổi nhanh chóng, theo một bài viết trên tờ Rio Times.

Báo cáo Triển vọng Dầu Thế giới năm 2023 của tổ chức này dự đoán nhu cầu dầu sẽ tăng đáng kể vào năm 2045, mức tăng vượt qua dự báo trước đó là hơn 6 triệu thùng. Bản sửa đổi quan trọng này cho thấy những thay đổi sâu sắc hơn đang diễn ra trên thị trường dầu mỏ toàn cầu.

Các chính sách đang phát triển và sự chuyển đổi dần dần sang năng lượng tái tạo, đặc biệt là ở các nước OECD, báo hiệu một thế giới năng lượng đang đa dạng hóa, nơi lời nói của OPEC mất dần sức nặng.

Bất chấp việc cắt giảm sản lượng đáng kể của OPEC+ trong đại dịch năm 2020 để chống lại giá giảm, sự đa dạng hóa này vẫn tiếp tục định hình lại thị trường năng lượng toàn cầu. Sản lượng dầu khí ngày càng tăng ở các quốc gia ngoài OPEC, đặc biệt là Mỹ, Brazil và Guyana, đang định hình lại tương lai của ngành.

Mong muốn của Brazil chỉ tham gia OPEC với tư cách quan sát viên chứ không phải thành viên chính thức nói lên nhiều điều về tình hình hiện tại. Trước đây, việc trở thành thành viên của OPEC được coi là một vinh dự nhưng giờ đây dường như nó đã trở thành gánh nặng.

Sản lượng dầu ngày càng tăng bên ngoài OPEC, làm suy yếu sự thống trị thị trường của tổ chức này, đã đẩy giá dầu giảm trong nền kinh tế toàn cầu phức tạp.

Các quốc gia ngoài OPEC đang định hình lại tương lai của ngành

Nhà máy lọc dầu của Chambroad Petrochemicals ở quận Tân Châu, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc (Nguồn: Reuters)

Không thể phóng đại vai trò của các yếu tố địa chính trị và kinh tế. Ví dụ, sự phục hồi sau COVID-19 của Trung Quốc và nhu cầu dầu ngày càng tăng của nước này đã đan xen một cách phức tạp vào câu chuyện dầu mỏ toàn cầu, ảnh hưởng đến động lực thị trường.

Quyết định cắt giảm sản lượng của OPEC+ là một động thái chiến lược nhằm hỗ trợ sự ổn định của thị trường trong bối cảnh kinh tế suy thoái. Tuy nhiên, nó cũng nêu bật vị thế phản ứng của tổ chức trong một thị trường ngày càng bị ảnh hưởng bởi nhiều người chơi và nhiều yếu tố.

Khi chúng ta đang đứng ở ngã ba đường này, rõ ràng là triều đại từng không bị thách thức của OPEC đang bị nghi ngờ.

Sự gia tăng khai thác ngoài OPEC và việc thế giới dần dần chuyển hướng sang sử dụng năng lượng xanh hơn không chỉ là xu hướng mà còn là tín hiệu của một kỷ nguyên mới.

Điều này không có nghĩa là OPEC đang dần trở nên không còn phù hợp; thay vào đó, nó phải điều hướng trong bối cảnh mới này bằng tầm nhìn chiến lược và khả năng thích ứng.

Tương lai của dầu không chắc chắn, và như vậy, câu chuyện của OPEC còn lâu mới kết thúc. Khả năng thích ứng, hợp tác và tái tạo lại vai trò của nhóm này sẽ quyết định vị trí của nó trong nền kinh tế dầu mỏ mới.

Đỗ Khánh

Tổng hợp