Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ thăm Philippines góp phần tăng cường quan hệ Mỹ - Philippines

Họp báo chung giữa Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin và Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Lorenzana. Ảnh: Rolex Dela Pena/AP.

Tại cuộc họp báo chung hôm thứ Sáu với người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin, Bộ trưởng Quốc phòng Philippines Delfin Lorenzana cho biết Tổng thống Duterte đã khôi phục Hiệp định các lực lượng thăm viếng (VFA), quy định về việc luân chuyển binh sỹ Mỹ vào và ra khỏi Philippines để tham gia các cuộc tập trận. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin cảm ơn Tổng thống Duterte về quyết định này, một quyết định mà theo ông sẽ thúc đẩy hơn nữa liên minh hiệp ước 70 năm của hai nước. “Hai nước chúng ta đang phải đối mặt với một loạt thách thức, từ khủng hoảng khí hậu đến đại dịch, một liên minh Mỹ - Philippines mạnh mẽ sẽ tiếp tục là nhân tố quan trọng đối với an ninh, ổn định và thịnh vượng của Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”. "VFA được khôi phục hoàn toàn sẽ giúp chúng ta cùng nhau đạt được mục tiêu đó". Bộ trưởng Austin cho biết quyết định này sẽ đem lại sự chắc chắn hơn cho các hoạt động trong tương lai, hai bên có thể lên kế hoạch trước một cách dài hạn, triển khai các cuộc tập trận toàn diện hơn.

Trong tuyên bố hôm thứ Sáu, người phát ngôn của Tổng thống Duterte Harry Roque cho biết quyết định của Tổng thống Duterte được căn cứ trên cơ sở bảo vệ các lợi ích cốt lõi chiến lược của Philippine; đồng thời Philippines sẽ tiếp tục cam kết với các quốc gia khác về mối quan hệ đối tác hoạt động trên cơ sở lợi ích quốc gia cốt lõi của Philippines.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin chào Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte. Ảnh: Robinson Ninal/Phóng viên chuyên trách của Tổng thống Philippines/AP.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin đã chào Tổng thống Rodrigo Duterte tối ngày 29/7; hội đàm, họp báo chung với Bộ trưởng Quốc phòng Lorenzana; gặp Bộ trưởng Ngoại giao Teodoro Locsin Jr. ngày 30/7. Văn phòng Tổng thống Philippines cho biết Tổng thống Rodrigo Duterte và Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin đã có một cuộc trao đổi cởi mở và thẳng thắn về hiện trạng và hướng đi trong tương lai của quan hệ Philippines - Mỹ. Hai bên đều nhất trí rằng liên minh hai nước có thể được củng cố hơn nữa thông qua tăng cường tiếp xúc và hợp tác lớn hơn, đặc biệt trong các lĩnh vực ứng phó với đại dịch, chống tội phạm xuyên quốc gia, trong đó có cuộc chiến chống ma túy, nâng cao nhận thức về lĩnh vực trên biển, thượng tôn pháp luật, thương mại và đầu tư. Chuyến thăm diễn ra trong bối cảnh hai nước kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao và 70 năm Hiệp ước Phòng thủ chung.

Duy trì Hiệp định quân sự quan trọng với Philippines là một thành công của chuyến thăm
Philippines là đồng minh hiệp ước của Mỹ và một số hiệp định quân sự phụ thuộc vào VFA. Tháng 2/2020, Tổng thống Duterte đã thông báo với Chính phủ Hoa Kỳ rằng Philippines dự định hủy bỏ VFA, sau đó gia hạn Hiệp định đến tháng 12/2021. Việc chấm dứt VFA có lẽ sẽ là một đòn giáng mạnh vào liên minh lâu đời nhất của Mỹ ở châu Á.

Hội đàm giữa hai Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ và Philippines. Ảnh: Rolex Dela Pena/AP.

Các nhà phân tích cho rằng chuyến thăm của Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Austin được coi là động lực để Tổng thống Duterte ra quyết định khôi phục VFA. Việc duy trì VFA mang lại sự ổn định hơn trong quan hệ quốc phòng của Philippines với Mỹ. Đối với Hoa Kỳ, VFA còn có ý nghĩa về cả về mặt chiến lược trong khu vực.

Quyết định khôi phục VFA của Tổng thống Duterte cũng không phải là một động thái cản trở quan hệ của Philippines với Trung Quốc. Manila sẽ tiếp tục phát triển quan hệ với Bắc Kinh, trong đó có các lĩnh vực như đảm bảo vắc-xin chống Covid-19, đầu tư trong bối cảnh đại dịch.

Thanh Bình