Bộ Năng lượng Mỹ mở đường cho thử nghiệm lò phản ứng hạt nhân tiên tiến

08:48 | 25/06/2025

(PetroTimes) - Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) đã chính thức tiếp nhận hồ sơ xin cấp phép thử nghiệm các lò phản ứng hạt nhân tiên tiến bên ngoài hệ thống phòng thí nghiệm quốc gia, thông qua một quy trình cho phép theo luật liên bang.

Bộ Năng lượng Mỹ mở đường cho thử nghiệm lò phản ứng hạt nhân tiên tiến

Bộ Năng lượng Mỹ (DOE) đã chính thức tiếp nhận hồ sơ xin cấp phép thử nghiệm các lò phản ứng hạt nhân tiên tiến bên ngoài hệ thống phòng thí nghiệm quốc gia, thông qua một quy trình cho phép theo luật liên bang. Hình minh hoạ

“Việc cấp phép theo Đạo luật Năng lượng Nguyên tử sẽ giúp thu hút đầu tư tư nhân và tạo điều kiện rút ngắn thời gian, hỗ trợ cho các thủ tục xin cấp phép thương mại sau này”, DOE cho biết trong một thông cáo báo chí.

Lời kêu gọi này xuất phát từ sắc lệnh hành pháp được Tổng thống Donald Trump ký vào ngày 23/5, nhằm cải cách quy trình thử nghiệm lò phản ứng tại các phòng thí nghiệm quốc gia. Sắc lệnh này đồng thời tạo nền tảng cho một chương trình thí điểm xây dựng và vận hành các lò phản ứng tiên tiến ở bên ngoài hệ thống thí nghiệm quốc gia, và đơn giản hóa các thủ tục đánh giá môi trường cho những cơ sở này.

“Tính đến nay, Mỹ vẫn chưa triển khai lò phản ứng tiên tiến nào”, ông Trump nhấn mạnh trong sắc lệnh.

Tổng thống Mỹ cũng cho rằng việc thiết kế, xây dựng, vận hành và xử lý các lò phản ứng dưới sự giám sát của Bộ – mà không nhằm mục đích phát điện thương mại – nên được xem là phục vụ cho mục tiêu nghiên cứu. Ông khẳng định: “Trong bối cảnh hiện tại của ngành công nghiệp Mỹ, việc thử nghiệm các lò phản ứng này là để chứng minh tính khả thi về công nghệ”.

Cũng theo sắc lệnh, ít nhất trong tương lai gần, các lò phản ứng tiên tiến do Bộ kiểm soát và không khai thác điện thương mại – bao gồm cả các lò vận hành theo hợp đồng với Bộ, hoặc phục vụ lợi ích của Bộ theo Điều 2140(a)(2) của Bộ luật Mỹ – sẽ thuộc quyền quản lý của DOE, nhằm thúc đẩy nghiên cứu và phát triển năng lượng hạt nhân.

Mục tiêu được đặt ra là đến tháng 7/2026, sẽ có ít nhất 3 lò phản ứng tiên tiến đạt trạng thái “phản ứng hạt nhân tự duy trì”.

Theo luật liên bang Mỹ, lò phản ứng hạt nhân tiên tiến bao gồm các lò phản ứng nhiệt hạch, hoặc hệ thống sử dụng đồng vị phóng xạ – những thiết bị khai thác nhiệt từ sự phân rã phóng xạ để tạo năng lượng. Các lò phản ứng phân hạch cũng được coi là tiên tiến, khi có cải tiến đáng kể so với công nghệ trước năm 2020, như tăng độ an toàn, giảm chất thải, nâng cao hiệu quả sử dụng nhiên liệu, vật liệu mới, tích hợp được vào các hệ thống điện và phi điện, hoặc có thiết kế mô-đun linh hoạt — theo Điều 16271(b)(1) của Bộ luật Mỹ.

“Ông Trump cam kết đưa Mỹ trở lại vị thế cường quốc hạt nhân hàng đầu, đồng thời đảm bảo nguồn cung năng lượng ổn định, đa dạng và có giá hợp lý để thúc đẩy sự thịnh vượng và đổi mới công nghệ”, DOE nhấn mạnh.

Hạn chót nộp hồ sơ là ngày 21/7. DOE cũng cho biết chương trình thí điểm này có thể sẽ tiếp tục mở thêm các đợt đăng ký trong tương lai.

Ở một diễn biến khác, DOE vừa giải ngân khoảng 100,45 triệu USD cho công ty Holtec International để tái khởi động Nhà máy Điện hạt nhân Palisades có công suất 800 megawatt, tại Covert, bang Michigan. Đây là lần giải ngân thứ 4 trong tổng gói bảo lãnh vay trị giá 1,52 tỷ USD dành cho nhà máy này, vốn đã ngừng hoạt động từ tháng 5/2022. Tính đến nay, tổng số tiền mà DOE đã giải ngân là gần 252 triệu USD. “Việc khởi động lại nhà máy Palisades sẽ góp phần làm sống lại ngành năng lượng hạt nhân của Mỹ, và củng cố vai trò lãnh đạo toàn cầu của chúng ta trong lĩnh vực này”, Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Chris Wright cho biết.